“Andolsun ki, onlara da size vermediğimiz imkânlar bahşetmiştik. Onlara da kulak, göz ve kalpler vermiştik; fakat kulakları, gözleri ve kalpleri kendilerine bir fayda sağlamadı, zira bile bile Allah’ın ayetlerini inkâr ediyorlardı. Alay edip durdukları şey, kendilerini kuşatıverdi.” (Ahkâf – 26)
Ayette geçen ‘ef-ideten’ ifadesi ruhun bir fonksiyonu olarak, gönül/kalp/yürek/feraset, manasındadır. ef-ideten, aynı zamanda düşünüp taşınmanın, bilgiyi kavrayış seviyesine çıkarmanın ve ilahî gerçeği görüp kabul etmenin merkezi olarak da değerlendirilebilir. Hud’un kavmiyle ilgili olarak zikredilen ele aldığımız ayette, organlara yüklenen anlam, vahyi anlamak ve amel etmek merkezlidir. Kulak, ilahî kelamı işitecek, göz varlığa bakıp Allah’ın sıfatlarını görecek ve kalp da işitileni, görüleni anlamlandıracaktır.
Fakat zamanımız için düşünürsek, modern toplum bireylerinin, ayette vurgulanan değerlendirmeyi yapamadıkları, ilgi alanlarının analizinden, görülebilmektedir. Modern toplum bireyleri neden dinlerden uzaklaşıyor, dinlere niçin ilgisiz davranıyorlar? sorusuna bir cevap aradığımızda, karşımıza çıkan en önemli nedenin, dinin, modern insanın ilgi alanına sokulamaması gerçeği çıkıyor. Kişiler, dinî değerler edinmeden kulak işittiğini, göz gördüğünü kalp de duyularla elde edilen verilerin, akıl ve hikmet yönünü anlamaktan mahrum kalacaktır. Dinî değerleri sağlam bir eğitim yoluyla erken yaşlardan itibaren alamayan hiç kimsenin duyuları, algılarını hikmet nazarıyla değerlendiremeyecektir.
Sonuç: Kuranî değerleri edinmiş gözdür ki, gerçeği görecek, kulaktır ki, hakkın sesini işitecek, kalptir ki, varlıktaki hikmetleri bir kitap gibi okuyup anlayabilecektir. Organlar dinî değerlerin kontrolünde hareket ettiğinde örnek Müslüman hayatı da ortaya çıkacaktır. Kuran ikaz ediyor:
«Allah’ın davetçisine uymayan kimse yeryüzünde Allah’ı âciz bırakacak değildir. Kendisi için Allah’tan başka dostlar da bulunmaz. »
“Allah’ın davetçisine uymayan kimse yeryüzünde Allah’ı âciz bırakacak değildir. Kendisi için Allah’tan başka dostlar da bulunmaz. İşte onlar, apaçık bir sapıklık içindedirler.
Gökleri ve yeri yaratan, bunları yaratmakla yorulmayan Allah’ın, ölüleri diriltmeye de gücünün yeteceğini düşünmezler mi? Evet O, her şeye kadirdir.”
