Cumartesi günü Ticaret Bakanlığı’nın 1 Şubatta başlayacak ‘güvenli hesap’ çalışmasının detaylarını yazmıştım. Noterlerde araç alım satımlarında ki oluşan sorunların önüne geçmek amacıyla başlayacak uygulamaya katılım zorunlu değil.
Noterlerde ki araç devrinden önce, ikinci el araç alım veya satım işlemlerinde aracın; usta, tamirci, yetkili servis veya ekspertize baktırılması, internet üzerinden alış veya satış yapılması, noterlerde ki dolandırıcılık, kaparo gibi pek çok sorunlarla karşılaşılıyor.
Günümüzde araç alım ve satımlarının pek çoğu internet üzerinden gerçekleşiyor. Tabi bu alış ve satışların faydası olduğu gibi zararları da oluyor. Bunun yanında galeri, oto pazarı veya araç camına ilan yapıştırma gibi yöntemlerde mevcut olarak devam ediyor.
İnternet üzerinden araç almak isteyenlerde en çok karşılaştığımız sorun, dolandırıcılar herhangi bir aracın fotoğrafını ilana koyarak araç almak isteyenlerden kaparo talep etmesidir. Emsallerinden çok ucuz fiyata konulan ilanda ki aracı vatandaş kaçırmamak için kaparoyu dolandırıcıların hesabına havale ediyor. İnternet ilanında çok ucuz olarak satışa konulan araçtan alıcılar şüphelenmeli, temkinli davranmalıdır. Ve aracın ilana konulduğu ilde yaşayan yakını veya tanıdığı vasıtasıyla irtibat sağlanmalıdır. Dolandırıcı olmasa dahi araç alınmak isteniyorsa kaparodan ziyade aracın satıldığı şehire gidilerek yüz yüze görüşülmesi en güvenli yol olacaktır.
Bunun yanında gerek internet üzerinden gerekse yüz yüze görüşülerek alıcılar beğendikleri ve fiyat konusunda anlaştıkları araçları bir ustaya, tamirciye veya servise götürmeden önce bazı sorgulamalar yapmalılar. Bu sorgular tramer ve kilometre sorgulamalarıdır. Cep telefonu üzerinden SMS yöntemi ile cüzi bir ücretle yapılan basit bir sorgulama. Bu sorgulamalarda aracın hasar kaydı ve kilometresi ortaya çıktığından, aracı aldıktan sonra oluşacak mağduriyetin önüne geçilecektir.
Sonrasında vatandaş araç alırken genel durumunu değerlendirmesi için bir usta, servis veya tamirciye götürüyor. Burada benim tavsiyem bir ekspertize götürülmesidir. Çünkü ekspertizler yaptıkları testler sonucunda rapor verirler ve buda ileride doğacak uyuşmazlıklar için hukuki anlamda alıcının ve satıcının elinde resmi bir belge olmasını sağlar.
Son günlerde ekspertizlerin aracın genel durumundan farklı bir rapor vermesi nedeniyle alıcılardan çok şikayet alıyorum. Bu sorunun önüne geçilmesi için vatandaşın farklı bir ekspertizden rapor alması sorunun önüne geçecektir. Gerek ekspertiz hatası, gerekse satıcının yalan beyanından dolayı Yargıtay pek çok kararında alıcıyı haklı bulmuştur. Bu nedenle bu tarz sorun yaşayan vatandaşlar mahkemeye müracaat ederek haklarını arayabilirler.
Bu konuyla alakalı Yargıtay'ın alıcı lehine emsal teşkil edecek verdiği kararlardan iki tanesini sizinle paylaşmak istiyorum. Vatandaş aracın pert kayıtlı olduğunu, aracı satın aldıktan bir süre sonra öğreniyor ve aracı aldığı kişiyi dava ederek fark ücret istiyor, Yargıtay "Davacı aracı satın alırken mevcut ayıbı bilmeyerek daha yüksek meblağ ödediğinden aradaki farkı isteme hakkına sahiptir", şeklinde karar veriyor. Yine İkinci el araç alanlara dair bir Yargıtay kararından örnek; “Bakımları yapılmıştır” ilanı üzerine aldığı araçla 4. gün yolda kalan tüketici dava açıp araç bedeli, tamir ve dava masraflarını Yargıtay kararıyla geri aldı.
Noterlerde ki araç devrinden önce, ikinci el araç alım veya satım işlemlerinde aracın; usta, tamirci, yetkili servis veya ekspertize baktırılması, internet üzerinden alış veya satış yapılması, noterlerde ki dolandırıcılık, kaparo gibi pek çok sorunlarla karşılaşılıyor.
Günümüzde araç alım ve satımlarının pek çoğu internet üzerinden gerçekleşiyor. Tabi bu alış ve satışların faydası olduğu gibi zararları da oluyor. Bunun yanında galeri, oto pazarı veya araç camına ilan yapıştırma gibi yöntemlerde mevcut olarak devam ediyor.
İnternet üzerinden araç almak isteyenlerde en çok karşılaştığımız sorun, dolandırıcılar herhangi bir aracın fotoğrafını ilana koyarak araç almak isteyenlerden kaparo talep etmesidir. Emsallerinden çok ucuz fiyata konulan ilanda ki aracı vatandaş kaçırmamak için kaparoyu dolandırıcıların hesabına havale ediyor. İnternet ilanında çok ucuz olarak satışa konulan araçtan alıcılar şüphelenmeli, temkinli davranmalıdır. Ve aracın ilana konulduğu ilde yaşayan yakını veya tanıdığı vasıtasıyla irtibat sağlanmalıdır. Dolandırıcı olmasa dahi araç alınmak isteniyorsa kaparodan ziyade aracın satıldığı şehire gidilerek yüz yüze görüşülmesi en güvenli yol olacaktır.
Bunun yanında gerek internet üzerinden gerekse yüz yüze görüşülerek alıcılar beğendikleri ve fiyat konusunda anlaştıkları araçları bir ustaya, tamirciye veya servise götürmeden önce bazı sorgulamalar yapmalılar. Bu sorgular tramer ve kilometre sorgulamalarıdır. Cep telefonu üzerinden SMS yöntemi ile cüzi bir ücretle yapılan basit bir sorgulama. Bu sorgulamalarda aracın hasar kaydı ve kilometresi ortaya çıktığından, aracı aldıktan sonra oluşacak mağduriyetin önüne geçilecektir.
Sonrasında vatandaş araç alırken genel durumunu değerlendirmesi için bir usta, servis veya tamirciye götürüyor. Burada benim tavsiyem bir ekspertize götürülmesidir. Çünkü ekspertizler yaptıkları testler sonucunda rapor verirler ve buda ileride doğacak uyuşmazlıklar için hukuki anlamda alıcının ve satıcının elinde resmi bir belge olmasını sağlar.
Son günlerde ekspertizlerin aracın genel durumundan farklı bir rapor vermesi nedeniyle alıcılardan çok şikayet alıyorum. Bu sorunun önüne geçilmesi için vatandaşın farklı bir ekspertizden rapor alması sorunun önüne geçecektir. Gerek ekspertiz hatası, gerekse satıcının yalan beyanından dolayı Yargıtay pek çok kararında alıcıyı haklı bulmuştur. Bu nedenle bu tarz sorun yaşayan vatandaşlar mahkemeye müracaat ederek haklarını arayabilirler.
Bu konuyla alakalı Yargıtay'ın alıcı lehine emsal teşkil edecek verdiği kararlardan iki tanesini sizinle paylaşmak istiyorum. Vatandaş aracın pert kayıtlı olduğunu, aracı satın aldıktan bir süre sonra öğreniyor ve aracı aldığı kişiyi dava ederek fark ücret istiyor, Yargıtay "Davacı aracı satın alırken mevcut ayıbı bilmeyerek daha yüksek meblağ ödediğinden aradaki farkı isteme hakkına sahiptir", şeklinde karar veriyor. Yine İkinci el araç alanlara dair bir Yargıtay kararından örnek; “Bakımları yapılmıştır” ilanı üzerine aldığı araçla 4. gün yolda kalan tüketici dava açıp araç bedeli, tamir ve dava masraflarını Yargıtay kararıyla geri aldı.