Van’da yaşanan çığ felaketinin ardından doğu için çığ riski uyarıları yapıldı. AFAD Erzurum Şube Müdürü Batur Turalıoğlu, özelikle İspir ve Pazaryolu ilçelerinde çığ riskine karşı tedbirli olunmasını istedi.
Manolya Bulut/Pusula
Geçtiğimiz günlerde Erzurum’un ispir ilçesinde yaşanan çığ olayında bir işçinin hayatını kaybetmesinin acısı unutulmamıştı ki Van’da artarda iki ayrı çığ felaketi daha yaşandı. Van’ın Bahçesaray ilçesinde yaşanan çığda 41 kişi hayatını kaybetti. Kar altında kalan 1 kişiyi arama çalışmaları halen devam ediyor. Son yılların en çetin kış mevsimin yaşandığı Doğu Anadolu Bölgesinde Meteoroloji çığ riski uyarısında bulundu. Çığ riski bulunan iller arasında Erzurum da yer alıyor.
Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı (AFAD) Erzurum Şube Müdürü Batur Turalıoğlu, çığ riski bulunan İspir ve Pazaryolu ilçelerine dikkat edilmesini gerektiğini açıkladı. Bölgenin yoğun kar aldığını ve eğilimli yamaçların fazla olduğunun altını çizen Turalıoğlu , çığ altında kalınması durumda nasıl hayatta kalınacağına dair önemli bilgiler paylaştı.
Çığa yakalanınca ne yapılır?
Çığ esnasında yapılacakları sıralayan Turalıoğlu, “Çığa yakalanış şekliniz çok önemli. Kayakla çığa yakalanıyorsanız kesinlikle dik vaziyette sağa sola kaçmayacaksınız. Yan taraflara değil çapraz bir şekilde aşağı doğru gideceksiniz. O anda yamacın her iki tarafı eşit olmayabilir. Siz dik olan kısma değil biraz daha az dik olan kısma doğru kaçacaksınız. Kayakla değilseniz ve kesin yakalanacaksanız, gelen toz çığsa kaçmadan cenin pozisyonu alarak ellerinizi başınızın arasına sıkıştırıp, dirseklerinizle kendi yüzünüz arasında bir hava boşluğu oluşturacaksınız. Dizleriniz bükülü vaziyette olacak. Dizlerinizle kendinizi itip yeni bir hava boşluğu açabilirsiniz. Çığ toz blok karışımı ise sırt çantanız varsa çıkarmadan yüzüstü vaziyette yüzme hareketi yaparak çığın üzerinde durmaya çalışacaksanız. Araç içerisindeyseniz aracın yan kısmında hayat üçgeni olabilecek bir nokta belirleyip oraya geçmek lazım. O esnada gökyüzünü bulmak için bir tükürmeyle görebilirsiniz. Tükürdüğünüz zaman yer çekimi ile aşağıya ineceği için pozisyonunuzu belirlersiniz. Ancak çığın altında kalıp da bir hava boşluğunuz varsa bu havayı heyecan yapmadan, fazla çaba gösterip enerjinizi harcamadan o havayı daha ekonomik kullanmanız gerekir. Tabi o andaki psikoloji farklı ama soğukkanlılığı korumanız gerekir. Kesinlikle uyumayın, uyku hipotermi geçirmenize neden olur” dedi.
İlk 30 dakika önemli
Çığ felaketinde dakikaların önemli olduğunu ifade eden Turalıoğlu, “İlk 30 dakikada yaşam şansı yüzde 90 civarındadır. Bir iki saat sonra bu yüzde 10’lara kadar düşer. Çığ kütlesi altında kalan kişide hava boşluğu varsa bu onu bir müddet daha götürür. Blok şeklinde bir kütle gelmişse hava boşluğu olur. Üzerinize çamur gelse hava alamazsınız ama mukavva kutuları yığsalar aralarda boşluk oluşur. Ama toz ve ıslak çığlarda şansınız az. Çığda üç çeşit ölüm var. Birincisi çarpmanın etkisi ile beyin travması ya da belin kırılması. İkincisi ağız ve buruna kar dolduğu için boğularak ölenler var. Son olarak da kurtulmuş ve uzun süre kütlenin altında kalmışsa hipotermi geçirerek ölüm gerçekleşiyor” ifadelerini kullandı.
Van felaketi ihmal
Van’ın Bahçesaray İlçesi Karpet mevkiinde meydana gelen ve aralarında askerlerin de olduğu 41 kişinin yaşamını yitirdiği felakete de değinen Turalıoğlu , “Hiçbir afet alanına halkı bırakmamak lazım. Güvenlik güçlerinin bayraklama yapılan alana kimseyi bırakmaması lazım. Van’da bu durumu gördük. İlk çığdan sonra hava da hala kapalıysa etrafınızı da göremezsiniz. O kişiler zaten aradan birkaç saat geçtiği için sağ çıkma ihtimalleri yoktu. Havanın açılıp o bölgedeki tüm yamaçları gözlemleyip tehlike belirlemeden ikinci bir ekibi ya da vatandaşları sokmamanız gerekir. Bu güvenlik ihmalidir” dedi.
En geç 15 dakikada hazırız
Herhangi bir ihbar durumunda ekiplerin izlediği yolu da anlatan Turalıoğlu, “Yerleşim yeri, bir tesis, yol ya da enerji nakil hattında çalışma yapılırken diyelim ki bir yere çığ düştü. Çığın altında insanlar varsa bir kısmı kaçmışsa zaten ihbar yapılıyor. İhbar saatinden itibaren en geç 15 dakika içerisinde çığ bölgesine hareket ediliyor. İlk yaptıkları iş etrafta ikinci bir çığ tehlikesi olup olmayacağıdır. Özellikle Erzurum Türkiye çapında belli yerlere gitmiştir, bunu sürekli yapar. Önce çalışma alanında kendi güvenliğinizi sağlayacaksınız ki altta kalanları kurtarabilesiniz. Çığın getirmiş olduğu kar kütlesinin çevresinde bayraklama çalışması yapılır. Çığ alanı belirlenir ve o alanda altta kalan insanlar aranır. Arazinin yapısına, gelen kütlenin miktarına göre bir tahminde bulunulur ve ona göre arama başlar” diye konuştu.
Manolya Bulut/Pusula
Geçtiğimiz günlerde Erzurum’un ispir ilçesinde yaşanan çığ olayında bir işçinin hayatını kaybetmesinin acısı unutulmamıştı ki Van’da artarda iki ayrı çığ felaketi daha yaşandı. Van’ın Bahçesaray ilçesinde yaşanan çığda 41 kişi hayatını kaybetti. Kar altında kalan 1 kişiyi arama çalışmaları halen devam ediyor. Son yılların en çetin kış mevsimin yaşandığı Doğu Anadolu Bölgesinde Meteoroloji çığ riski uyarısında bulundu. Çığ riski bulunan iller arasında Erzurum da yer alıyor.
Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı (AFAD) Erzurum Şube Müdürü Batur Turalıoğlu, çığ riski bulunan İspir ve Pazaryolu ilçelerine dikkat edilmesini gerektiğini açıkladı. Bölgenin yoğun kar aldığını ve eğilimli yamaçların fazla olduğunun altını çizen Turalıoğlu , çığ altında kalınması durumda nasıl hayatta kalınacağına dair önemli bilgiler paylaştı.
Çığa yakalanınca ne yapılır?
Çığ esnasında yapılacakları sıralayan Turalıoğlu, “Çığa yakalanış şekliniz çok önemli. Kayakla çığa yakalanıyorsanız kesinlikle dik vaziyette sağa sola kaçmayacaksınız. Yan taraflara değil çapraz bir şekilde aşağı doğru gideceksiniz. O anda yamacın her iki tarafı eşit olmayabilir. Siz dik olan kısma değil biraz daha az dik olan kısma doğru kaçacaksınız. Kayakla değilseniz ve kesin yakalanacaksanız, gelen toz çığsa kaçmadan cenin pozisyonu alarak ellerinizi başınızın arasına sıkıştırıp, dirseklerinizle kendi yüzünüz arasında bir hava boşluğu oluşturacaksınız. Dizleriniz bükülü vaziyette olacak. Dizlerinizle kendinizi itip yeni bir hava boşluğu açabilirsiniz. Çığ toz blok karışımı ise sırt çantanız varsa çıkarmadan yüzüstü vaziyette yüzme hareketi yaparak çığın üzerinde durmaya çalışacaksanız. Araç içerisindeyseniz aracın yan kısmında hayat üçgeni olabilecek bir nokta belirleyip oraya geçmek lazım. O esnada gökyüzünü bulmak için bir tükürmeyle görebilirsiniz. Tükürdüğünüz zaman yer çekimi ile aşağıya ineceği için pozisyonunuzu belirlersiniz. Ancak çığın altında kalıp da bir hava boşluğunuz varsa bu havayı heyecan yapmadan, fazla çaba gösterip enerjinizi harcamadan o havayı daha ekonomik kullanmanız gerekir. Tabi o andaki psikoloji farklı ama soğukkanlılığı korumanız gerekir. Kesinlikle uyumayın, uyku hipotermi geçirmenize neden olur” dedi.
İlk 30 dakika önemli
Çığ felaketinde dakikaların önemli olduğunu ifade eden Turalıoğlu, “İlk 30 dakikada yaşam şansı yüzde 90 civarındadır. Bir iki saat sonra bu yüzde 10’lara kadar düşer. Çığ kütlesi altında kalan kişide hava boşluğu varsa bu onu bir müddet daha götürür. Blok şeklinde bir kütle gelmişse hava boşluğu olur. Üzerinize çamur gelse hava alamazsınız ama mukavva kutuları yığsalar aralarda boşluk oluşur. Ama toz ve ıslak çığlarda şansınız az. Çığda üç çeşit ölüm var. Birincisi çarpmanın etkisi ile beyin travması ya da belin kırılması. İkincisi ağız ve buruna kar dolduğu için boğularak ölenler var. Son olarak da kurtulmuş ve uzun süre kütlenin altında kalmışsa hipotermi geçirerek ölüm gerçekleşiyor” ifadelerini kullandı.
Van felaketi ihmal
Van’ın Bahçesaray İlçesi Karpet mevkiinde meydana gelen ve aralarında askerlerin de olduğu 41 kişinin yaşamını yitirdiği felakete de değinen Turalıoğlu , “Hiçbir afet alanına halkı bırakmamak lazım. Güvenlik güçlerinin bayraklama yapılan alana kimseyi bırakmaması lazım. Van’da bu durumu gördük. İlk çığdan sonra hava da hala kapalıysa etrafınızı da göremezsiniz. O kişiler zaten aradan birkaç saat geçtiği için sağ çıkma ihtimalleri yoktu. Havanın açılıp o bölgedeki tüm yamaçları gözlemleyip tehlike belirlemeden ikinci bir ekibi ya da vatandaşları sokmamanız gerekir. Bu güvenlik ihmalidir” dedi.
En geç 15 dakikada hazırız
Herhangi bir ihbar durumunda ekiplerin izlediği yolu da anlatan Turalıoğlu, “Yerleşim yeri, bir tesis, yol ya da enerji nakil hattında çalışma yapılırken diyelim ki bir yere çığ düştü. Çığın altında insanlar varsa bir kısmı kaçmışsa zaten ihbar yapılıyor. İhbar saatinden itibaren en geç 15 dakika içerisinde çığ bölgesine hareket ediliyor. İlk yaptıkları iş etrafta ikinci bir çığ tehlikesi olup olmayacağıdır. Özellikle Erzurum Türkiye çapında belli yerlere gitmiştir, bunu sürekli yapar. Önce çalışma alanında kendi güvenliğinizi sağlayacaksınız ki altta kalanları kurtarabilesiniz. Çığın getirmiş olduğu kar kütlesinin çevresinde bayraklama çalışması yapılır. Çığ alanı belirlenir ve o alanda altta kalan insanlar aranır. Arazinin yapısına, gelen kütlenin miktarına göre bir tahminde bulunulur ve ona göre arama başlar” diye konuştu.
