Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın AB ortaklığıyla yürüttüğü ‘Erzurum-Erzincan-Kars Kış Turizm Koridoru’ Projesi’nin açıklanan ‘Strateji ve Eylem’ raporuyla bölgenin adeta röntgeni çekildi. Avantajların ve dezavantajların ortaya konulduğu raporda, kış turizminin kalbi Erzurum’un ‘Destinasyon Yönetim Merkezi’ olacağı işaret edildi.
Onur SAĞSÖZ / ERZURUM
Kars Sarıkamış Kayak Merkezi, ‘Erzurum - Erzincan - Kars Kış Turizm Koridoru Projesi’nin Bölgesel Çalıştayı’na ev sahipliği yaptı. Proje Genel Koordinatörü Francesco Comotti, kış turizmi, markalaşma ve tanıtım uzmanı Alex Andreis ile proje paydaşlarının katıldığı çalıştayda bir yılı aşkın süredir devam eden projenin son durumu ele alındı. ‘Strateji ve Eylem Planı’nın da açıklandığı çalıştayda konuşan projenin takım lideri Francesco Comotti, Türkiye’de 50’yi aşkın kayak merkezi bulunduğunu ancak yeterli kayakçı bulunmadığını belirtti. Yerli kayakçı sayısının mevcut alanları doldurmaya yetmediğini ifade eden Comotti, öncelikli hedefin iç pazar olması gerektiğini kaydetti. Bölgenin bu anlamdaki potansiyeline dikkat çeken Comotti, “Kayak her zaman bir bahanedir. Önemli olan yerli ya da yabancı bu insanlara farklı bir deneyim sunmaktır. Kar ve kayakla birlikte doğa, kültür, mutfak tüm bunlar aynı çatı altında sunulmalıdır. Bütün amaç o insanlara Türkiye’de hatırlanabilir bir kayak deneyimi yaşatmak olmalıdır” dedi.
Birbirimizin rakibi değiliz
Geleceği düşünerek hazırlık yapılması gerektiğini de dile getiren Francesco Comotti, şöyle devam etti. “Biz birbirimizin rakibi değiliz. Bizim rakibimiz Avrupa, olaya böyle bakmak gerekiyor. Öyle ki biz daha çocuğuz ve üniversiteye gidebilecek durumda değiliz. Önce üniversite yolunda hazırlanmalıyız. Uluslararası deneyime sahip değilseniz insanların ne istediklerini de anlayamazsınız. En iyi olabilmek için bilgi birikimimizi artırmalıyız. Örneğin ilk etapta müşterilerimizi elimizden nasıl ve neden alıyorlar buna bakmalıyız. Çünkü çok fazla Türk kayak için yurt dışına gidiyor. Örneğin Bulgaristan Bansko, bu Türkleri nasıl cezbediyor. Buna bakmalıyız.”
Kayak yaptım diyorum şaşırıyorlar
Proje için uzun zamandır Türkiye’de yaşadığını anımsatan proje uzmanlarından Alex Andreis de “Ülkeme ya da başka bir yere gittiğimde kayak yaptığımı söyleyince ‘Türkiye’de kar var mı?’ sorusuyla karşılaşıyorum. Bu noktada tanıtım ve markalaşmanın önemi ortaya çıkıyor. Üstelik turizm her zaman değişiyor. Bölgenin bu noktada çok büyük bir potansiyeli var. Bizim buradaki hedefimiz öncelikli olarak bir değer yaratmak. Bugün markalar hayatın önemli bir parçası. Bu anlamda Tarihi İpek Yolu’nu kullanmak fikrini geliştirdik. ‘Kayak İpek Yolu’yla kültürü ve kayağı bir araya getirebiliriz. Haliyle bu yeni bir kavram ve bunu çok iyi anlatmamız lazım. Öncelikle Türk kayakçılarına yönelik bir pazarlama kampanyası yapabiliriz. Ardından uluslararası alanda tanıtıma çıkabiliriz. Dünya, bu anlamda Türkiye’yi, Erzurum’u, Erzincan’ı ve Kars’ı tanıyacaktır” diye konuştu.
Türkiye’de bir ilk olacak
İstanbul Bilgi Üniversitesi Turizm ve Otelcilik Yüksek Okulu Müdürü Yrd. Doç. Dr. Cenk Demiroğlu ise proje kapsamında her üç kayak merkezi için tanıtım ve marka stratejisi belirleyecek ve bu politikayı yürütecek bir ‘Destinasyon Yönetim Merkezi’ kurulacağını dile getirdi. Türkiye’de DYM olmadığını anımsatan ve gerçekleşmesi halinde bunun bir ilk olacağını anlatan Demiroğlu, Erzurum, Erzincan ve Kars’ın kompakt bir yapısı olduğunu ve bu fırsatın bu anlamda değerlendirilebileceğini söyledi. DYM’nin Avusturya’da 19’uncu yüzyıldan bu yana iş yaptığını ifade eden Demiroğlu, “Turizm önemli bir mesele. Hele ki kış turizmi Avrupa ülkelerinde sürekli gelişiyor ve değişiyor. Türkiye bu açıdan çok büyük bir avantaja sahip. Palandöken’i örnek verirsek kış turizminde önemli bir Pazar ancak golf turizmine de çok elverişli. Üstelik Tarihi İpek Yolu üzerinde önemli ve stratejik bir şehir. Haliyle ‘İpek Kayak Yolu’ kavramı geliştirilebilir” dedi.
İŞTE RAPORDAN ÖNEMLİ SATIRBAŞLARI
‘Türkiye 2023 Turizm Stratejisi’ kapsamında Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın AB ortaklığıyla yürüttüğü projede hazırlanan ‘Strateji ve Elem Planı’ raporunda Erzurum-Erzincan-Kars Kış Turizm koridorunun güçlü ve zayıf yönleri ile fırsatlar ve tehditler şöyle belirlendi:
Güçlü yönleri:
-Uluslararası Havalimanları
-Sezonun uzunluğu
-Kar kalitesi ve güvenirliliği
-Pist çeşitliliği ve kalitesi
-Potansiyel kış dışı ürünler
-Düşük maliyetler
Zayıf yönleri:
-Koordinasyon kuruluşu eksikliği
-Uluslararası marka eksikliği
-Çevrimiçi ortamda yetersiz varlık
-Vasıflı insan kaynağı eksikliği
-Kısıtlı pazarlama faaliyetleri
-Zayıf yerel talep
-Çevre yönetimi eksikliği
Fırsatlar:
-Devlet ve AB finansı
-Genç nüfus
-İklim değişikliği
-Tren yolu projeleri
-Güçlü siyasi temsil
Tehditler:
-Ulusal tanıtım eksiklikleri
-Kültürel farklılıklar
DESTİNASYON YÖNETİM MERKEZİ’Nİ BÜYÜKŞEHİR YÖNETMELİ
Raporda, Palandöken ve Konaklı Kayak Merkezlerini işleten Büyükşehir Belediyesi’nin Erzurum’da kurulacak olan Destinasyon Yönetim Merkezi’ni yönetebileceği de tavsiye edilirken şu ifadelere yer verildi.
“Erzurum’da turizmin gelişimini etkileyen sorunlardan biri de bireysel faaliyetleri planlayacak, koordine edecek ve kolaylaştıracak bir yönetişim kuruluşunun bulunmamasıdır. Farklı paydaşların kullandığı çeşitli logolar destinasyonun imajı konusunda kafa karışıklığına neden olmaktadır. Bu nedenle Erzurum’u planlayacak, yönetecek ve pazarlayacak merkezi bir kuruluş olmadan sinerji yaratmak zor olacaktır. Liftlerin çoğu ve diğer alt yapı unsurları belediyenin yönetiminde olduğunda daha kurumsal bir modelin kullanılması uygun olacaktır. Bu nedenle Erzurum Destinasyon Yönetim Merkezi belediye tarafından yönlendirilmelidir.
Erzurum yıldız gibi parlıyor
Erzurum, Erzincan ve Kars’taki Kayak Merkezleri için raporda yer alan yorumlar ise şöyle:
‘Erzurum turizminin ‘kayakta mükemmel kış destinasyonu’ haline getirilmesi başlığında şu ifadelere yer verildi. “Erzurum, Palandöken-Konaklı ve Kandilli destinasyon analizi ve buradaki kayak fırsatları sadece yerel değil aynı zamanda uluslararası talebi kendisine çekme potansiyeli olduğunu göstermektedir. Özellikle Palandöken kayak sezonunda çok yoğunlaşmaktadır. Bazı turistler destinasyonu kar güvenirliliği açısından Türkiye’nin en iyisi olarak görmektedir. Hem yerel hem de ulusal piyasada en iyi kayak merkezi haline gelme potansiyeli bulunun Erzurum, Destinasyon Yönetim Merkezi’ni de yönlendirebilecek kapasitededir. Erzurum daha büyük potansiyeli ve piyasa payıyla turizm koridoru destinasyonları arasında yıldız olarak parlamaktadır. Koridorla bütünleşmesi halinde Erzincan ve Kars’a yönelik talebi de tetikleyebilecek ve artırabilecektir.”
Ergan, Aile Odaklı Kış Destinasyonu
Erzincan Ergan Kayak Merkezi için de raporda şu görüşler yer aldı:
Destinasyon analizi, sosyal yapı ve arazi fırsatları Ergan ve Erzincan’ın Türkiye’nin ailelere yönelik kış turizmi açısından en iyi destinasyonlardan biri olabileceğini ve uluslararası piyasada tanınmış bir aile kış turizmi destinasyonu haline gelebileceğini göstermektedir. Çocuklu ailelerin ihtiyaçlarını karşılamak için ürün tasarımında bazı iyileştirmelerin ve özelleştirmelerin gerçekleştirilmesi gerekmektedir. Aile dostu ürünler, oyun odaları, kar parkları, otoparklar, atlı kızak, çocuk ve bebek bakım hizmetleri ve çocuklara yönelik TV kanalları ve kayak ekipmanları temel ürünün birer parçası olarak sunulmalıdır.
Sarıkamış, Esenliğe Odaklı Kış Destinasyonu
Raporda, Kars Sarıkamış Kayak Merkezi için de şu ifadelere yer verildi:
Sarıçam ormanlarının arasında bulunan ve eşsiz bir manzara sunan Kars-Sarıkamış esenliğe odaklı bir kış destinasyonu olarak konumlandırılabilir. Kar kalitesi ve doğa da kayakçılar için rahatlatıcı bir ortam sağlar. Kış sporları alternatiflerine ek olarak doğaya dayalı turizm, buz balıkçılığı ve kültür turizmi de Kars’ta turizmin gelişimini sürekli hale getirecek alternatifler olarak değerlendirilebilir. Kars’ın esenlik konumunu destekleyebilecek diğer önemli faktörler de SPA ve gastronomi imkanlarıdır. Dolayısıyla şehirdeki gurme ve SPA alternatifleri ve konaklama tesisleri de esenlik markasını güçlendirecek şekilde geliştirilmelidir.