Bandırma Vapuru ile Samsun’a ayak bastığı kutlu günün ardından 3 Temmuz’da Erzurum’a gelen Gazi Mustafa Kemal Paşa, Milli Mücadele’nin ateşini burada yaktı. 57 gün kaldığı şehirde yaşanan ilkler ve Erzurumlu Binbaşı Süleyman Hatunoğlu’nun fedakârlığı NTV canlı yayınında anlatıldı.
Manolya BULUT-PUSULA
Mustafa Kemal Atatürk'ün Milli Mücadele'yi başlatmak için 19 Mayıs 1919'da Samsun'a çıkışının 100. yılı olması nedeni ile bu yılki kutlamalar daha kapsamlı oldu. Kurtuluş meşalesinin yakıldığı en önemli duraklardan olan Erzurum’da ki etkinlikler NTV canlı yayınında anlatıldı. Gazeteci Nizamettin Kaplan tarihçi konukları ve kahramanların torunları ile o tarihte yaşananları gündeme getirdi.
Havza’da birkaç gün kaldıktan sonra Erzurum’a gelen Mustafa Kemal Paşa, kongre hazırlıklarını yaparken yeni kurulacak devletin politikalarını da belirledi. 57 gün kaldığı tarihi konakta birçok ilk yaşandı. Erzurumlu Binbaşı Süleyman Hatunoğlu’nun Sivas Kongresi için elindeki bütün parasını Mustafa Kemal Atatürk’e vererek gösterdiği kahramanlık, 100 yıl sonra da unutulmadı.
Tohum filize dönüştü
Erzurum Teknik Üniversitesi Rektör Yardımcısı ve Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümü Başkanı Prof. Dr. Murat Küçükuğurlu, NTV canlı yayınında Nizamettin Kaplan’ın sorularını yanıtladı. Milli Mücadele’de Erzurum’un önemli rol oynadığını söyleyen Prof. Dr. Murat Küçükuğurlu, “Mustafa Kemal Paşa, kongreyi yapıp hemen ayrılmıyor, yaklaşık 57 gün burada kalıyor. Burada tohum filize dönüşüyor. Mustafa Kemal Paşa, askerlikten istifa sürecini içinde bulunduğumuz konakta yaşıyor. Yine 3. Ordu Müfettişliğinden istifa eden Mustafa Kemal Paşa’ya Kazım Karabekir Paşa’nın asker selamı vererek, ‘ben ve kolordum emrinizdeyim’ demesi ve tarihin akışının değişmesi bu çatı altında yaşanıyor” dedi.
Hızır gibi yetişti
NTV canlı yayınında tarihi kahramanların torunlarının anlatımlarına da yer verildi.
Mustafa Kemal Paşa, Erzurum Kongresi’nin ardından Sivas Kongresi’ni yapmak için yola çıkacaktı fakat paraları yoktu. Kongrenin gerçekleşmesi için bin altın paraya ihtiyaç vardı. Herkes kara kara çözüm yolu ararken Emekli Binbaşı Süleyman Hatunoğlu hızır gibi yetişti. Erzurum Kongresi’ne de Bitlis delegesi olarak katılan Süleyman Hatunoğlu elindeki 900 altın parayı Mustafa Kemal’e verilmesi için teslim etti. Vefatına kadar da bu kahramanlığı bilinmedi.
Dedesi Süleyman Hatunoğlu’ndan söz eden Ayşe Neslihan Hatunoğlu, “Piyade subayı olarak mezun olup orduya katılıyor. Birçok cephede savaştıktan sonra Bitlis’e geliyor. 10 sene askerlik şube reisliği yapıyor. Emekli olup Erzurum’a geliyor. Neden Erzurum değil de Bitlis dendiğinde ise ‘vatan toprağı bölünmez bütündür’ diyor. Bitlis’in düşman işgalinden kurtulmasında çok büyük yararlılıkları olduğu için Bitlisliler de onu çok seviyor. Şarkiye Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti’nin ilk üyesi oluyor. 11 Mart akşamı onun evinde toplanıp yemin ediyorlar, vatanın bağımsızlığını koruyacağız diye. Cemiyet olmasa Erzurum Kongresi zaten toplanamıyor. O günkü yaşam şartlarında ellerde de bir şey kalmamış.” ifadelerini kullandı.
İki kahramanın vefatına kadar bilinmiyor
Hatunoğlu, gerçekleşen kahramanlık örneğini şu sözlerle anlattı;
“19 Mayıs 1919 ve 2019. 100’üncü yıl bütün ulusumuza kutlu olsun. Allah bir daha o günleri bize yaşatmasın. Ne mutlu ki Atatürk Türkiyesinin Cumhuriyetinin vatandaşlarıyız. 100 altın toplanmış ancak kalan 900 altın bulunamıyor. Bunu duyan Binbaşı Süleyman Bey der ki ‘arkadaşlar benim 900 liram var. Yaşımı almış bir insanım. Bundan sonra paranın benim için önemi yok, ama ülkemin bekası, vatanımın bağımsızlığı daha önemli. Bunu ben veriyorum. Yalnız Mustafa Kemal Paşa’nın haberi olmasın, kimse duymasın’ der ve yemin ettirip söz alır.
Cevat Dursunoğlu ve Kazım Yurdalan Beyler tedirgin olurlar. Mustafa Kemal Paşa’ya izah ederler. O da “yeminine sadık kalınsın, kayıtlara geçsin” der. 1925’te Süleyman beyin vefatı, 1938’de de Mustafa Kemal Atatürk’ün vefatından sonra yeminlerin hükmü kalmadığı gerekçesiyle açıklanır. Atatürk’e 900 altın verdiği bu şekilde ortaya çıkar.”
Manolya BULUT-PUSULA
Mustafa Kemal Atatürk'ün Milli Mücadele'yi başlatmak için 19 Mayıs 1919'da Samsun'a çıkışının 100. yılı olması nedeni ile bu yılki kutlamalar daha kapsamlı oldu. Kurtuluş meşalesinin yakıldığı en önemli duraklardan olan Erzurum’da ki etkinlikler NTV canlı yayınında anlatıldı. Gazeteci Nizamettin Kaplan tarihçi konukları ve kahramanların torunları ile o tarihte yaşananları gündeme getirdi.
Havza’da birkaç gün kaldıktan sonra Erzurum’a gelen Mustafa Kemal Paşa, kongre hazırlıklarını yaparken yeni kurulacak devletin politikalarını da belirledi. 57 gün kaldığı tarihi konakta birçok ilk yaşandı. Erzurumlu Binbaşı Süleyman Hatunoğlu’nun Sivas Kongresi için elindeki bütün parasını Mustafa Kemal Atatürk’e vererek gösterdiği kahramanlık, 100 yıl sonra da unutulmadı.
Tohum filize dönüştü
Erzurum Teknik Üniversitesi Rektör Yardımcısı ve Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümü Başkanı Prof. Dr. Murat Küçükuğurlu, NTV canlı yayınında Nizamettin Kaplan’ın sorularını yanıtladı. Milli Mücadele’de Erzurum’un önemli rol oynadığını söyleyen Prof. Dr. Murat Küçükuğurlu, “Mustafa Kemal Paşa, kongreyi yapıp hemen ayrılmıyor, yaklaşık 57 gün burada kalıyor. Burada tohum filize dönüşüyor. Mustafa Kemal Paşa, askerlikten istifa sürecini içinde bulunduğumuz konakta yaşıyor. Yine 3. Ordu Müfettişliğinden istifa eden Mustafa Kemal Paşa’ya Kazım Karabekir Paşa’nın asker selamı vererek, ‘ben ve kolordum emrinizdeyim’ demesi ve tarihin akışının değişmesi bu çatı altında yaşanıyor” dedi.
Hızır gibi yetişti
NTV canlı yayınında tarihi kahramanların torunlarının anlatımlarına da yer verildi.
Mustafa Kemal Paşa, Erzurum Kongresi’nin ardından Sivas Kongresi’ni yapmak için yola çıkacaktı fakat paraları yoktu. Kongrenin gerçekleşmesi için bin altın paraya ihtiyaç vardı. Herkes kara kara çözüm yolu ararken Emekli Binbaşı Süleyman Hatunoğlu hızır gibi yetişti. Erzurum Kongresi’ne de Bitlis delegesi olarak katılan Süleyman Hatunoğlu elindeki 900 altın parayı Mustafa Kemal’e verilmesi için teslim etti. Vefatına kadar da bu kahramanlığı bilinmedi.
Dedesi Süleyman Hatunoğlu’ndan söz eden Ayşe Neslihan Hatunoğlu, “Piyade subayı olarak mezun olup orduya katılıyor. Birçok cephede savaştıktan sonra Bitlis’e geliyor. 10 sene askerlik şube reisliği yapıyor. Emekli olup Erzurum’a geliyor. Neden Erzurum değil de Bitlis dendiğinde ise ‘vatan toprağı bölünmez bütündür’ diyor. Bitlis’in düşman işgalinden kurtulmasında çok büyük yararlılıkları olduğu için Bitlisliler de onu çok seviyor. Şarkiye Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti’nin ilk üyesi oluyor. 11 Mart akşamı onun evinde toplanıp yemin ediyorlar, vatanın bağımsızlığını koruyacağız diye. Cemiyet olmasa Erzurum Kongresi zaten toplanamıyor. O günkü yaşam şartlarında ellerde de bir şey kalmamış.” ifadelerini kullandı.
İki kahramanın vefatına kadar bilinmiyor
Hatunoğlu, gerçekleşen kahramanlık örneğini şu sözlerle anlattı;
“19 Mayıs 1919 ve 2019. 100’üncü yıl bütün ulusumuza kutlu olsun. Allah bir daha o günleri bize yaşatmasın. Ne mutlu ki Atatürk Türkiyesinin Cumhuriyetinin vatandaşlarıyız. 100 altın toplanmış ancak kalan 900 altın bulunamıyor. Bunu duyan Binbaşı Süleyman Bey der ki ‘arkadaşlar benim 900 liram var. Yaşımı almış bir insanım. Bundan sonra paranın benim için önemi yok, ama ülkemin bekası, vatanımın bağımsızlığı daha önemli. Bunu ben veriyorum. Yalnız Mustafa Kemal Paşa’nın haberi olmasın, kimse duymasın’ der ve yemin ettirip söz alır.
Cevat Dursunoğlu ve Kazım Yurdalan Beyler tedirgin olurlar. Mustafa Kemal Paşa’ya izah ederler. O da “yeminine sadık kalınsın, kayıtlara geçsin” der. 1925’te Süleyman beyin vefatı, 1938’de de Mustafa Kemal Atatürk’ün vefatından sonra yeminlerin hükmü kalmadığı gerekçesiyle açıklanır. Atatürk’e 900 altın verdiği bu şekilde ortaya çıkar.”
