"Bahçaların barı gül, / Yarı gonca, yarı gül, / Geç açıldın, tez soldun, / Olmayaydın barı gül, /
Ay Laçın, can Laçın, / Men sene gurban Laçın..."
Bu türkü ağıtın anlattığı gibi; Azerbaycan Türkleri 100 yılı aşkındır, öz vatanlarında Ermeniler tarafından soykırıma uğradılar. 1905-1918 tarihleri arasında, tıpkı Anadolu’nun birçok bölgesinde yaptıkları gibi, Büyük Ermenistan hayaliyle büyük soykırımlara, katliamlarla can aldılar. Azerbaycan Türkleri. 31 Mart 1918’i “Soykırım Günü” olarak anmaktadırlar.
Karabağ, aslında bugünkü Ermenistan’ın sınırları gibi tarihi kadim Türk yurdudur. 1820 yılında Erivan’da Ermenilerin oranı yalnızca yüzde 20’dir. Erzurum’un meşhur türküsü “Kırmızı gül demet demet” Erivan ile ilgilidir. Çarlık Rusyası bölgeyi Ermeniler ile meskun yaparak Türkiye ile arasına tampon oluşturmayı hedefliyordu. Ermeni çetelerinin Büyük Ermenistan hayali, Rusların hedeflerine göre tasarlanmıştı. 1988 yılında Ermenistan, SSCB’den Dağlık Karabağ’ın kendilerine bağlanmasını talep etti. Çıkan olayların ardından Ermenistan, Moskova’nın isteği ve desteğiyle Karabağ’ı işgal etti.
1992 Haziran - Temmuz Karabağ Savaşı taarruzları
1 Haziran 1992'de Ebulfez Elçibey Azerbaycan Cumhurbaşkanı seçilmiş ve Azerbaycan Silahlı Kuvvetleri taarruzu başlatmıştır. Azerbaycan Ordusu 12 Haziran'da Asgeran (Şaumyan), 7 Temmuz'da Akdere (Mardakert)'yi geri almıştır. Azerbaycan dışarıdan destek alamazken, Ermenileri bölgedeki Ruslar destekliyordu.
16 Haziran 1992 tarihi Azerbaycan için 1918’de yükselen bayrağın yeniden şahlanış tarihi olmuştu. Ebulfez Elçibey, halkın kahır ekseriyetinin oylarıyla yeni dönemin ilk Cumhurbaşkanı seçilmişti.
İhanet Karabağ’ı Ermenilere verdi
Ebulfez Elçibey, bilinen siyasetçilerin çok ötesindeydi. Doğru bildiğini adım adım gerçekleştirmek için gece gündüz çalışıyordu. Elçibey, 80 binden fazla Rus askerini, son neferine kadar Azerbaycan topraklarından çıkarmıştı.
Azerbaycan’ın zengin petrol yatakları vardı, petrolün paylaşılması gerekiyordu. Ancak Elçibey, paylaşım için emperyalizmin değil, Azerbaycan’ın çıkarlarını önceliyordu.
Suret Hüseyinov, Rahim Gaziyev
Ermeni orduları, Rus ordusuyla birlikte Karabağ’a saldırdı. Çatışmalar sırasında garip biçimde büyük bir askeri birliği Karabağ’dan çeken Hüseynov, Azerbaycan Hükümetinin emirlerine karşı çıktı. Bu karışıklıklardan istifade eden Ermeniler, 2 Nisan 1993 yılında Kelbecer şehrini işgal ettiler. Bu bahane eden Suret Hüseynov, Bakü’ye, Elçibey hükümetini tanımadığını beyan eden yazı gönderdi. Şuşa ve Hocalı şehirleri de Savunma Bakanı Rahim Gaziyev ve General Suret Hüseyinov’un düşmanla kirli ilişkiler ile Ermenilere peşkeş çektiği öne sürülüyordu.
Karabağ ile birlikte Azerbaycan topraklarının yüzde 20’si Ermenilerin eline geçerken, 1 milyon Azerbaycan Türk’ü kaçkın duruma düşmüştü. Bu olaylar Azerbaycan’da siyasi depreme yol açmıştı. Elçibey, çekilmek zorunda kalmıştı. Bakü’ye çağırdığı Haydar Aliyev, emin adımlarla iktidara yürürken, ardından Suret Hüseyinov ve Rahim Gaziyev’i tasfiye edecekti.
Cumhurbaşkanı koltuğuna Haydar Aliyev gelmiş ve Suret Hüseynov'u başbakan atamıştı. Suret Hüseyinov ile Gaziyev, 1995 senesinde vatana ihanetten yargılanmış ve müebbet hapis cezasına çarptırılmıştır. İkili Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev tarafından 2005 yılında affedilmiştir.
Ay Laçın, can Laçın, / Men sene gurban Laçın..."
Bu türkü ağıtın anlattığı gibi; Azerbaycan Türkleri 100 yılı aşkındır, öz vatanlarında Ermeniler tarafından soykırıma uğradılar. 1905-1918 tarihleri arasında, tıpkı Anadolu’nun birçok bölgesinde yaptıkları gibi, Büyük Ermenistan hayaliyle büyük soykırımlara, katliamlarla can aldılar. Azerbaycan Türkleri. 31 Mart 1918’i “Soykırım Günü” olarak anmaktadırlar.
Karabağ, aslında bugünkü Ermenistan’ın sınırları gibi tarihi kadim Türk yurdudur. 1820 yılında Erivan’da Ermenilerin oranı yalnızca yüzde 20’dir. Erzurum’un meşhur türküsü “Kırmızı gül demet demet” Erivan ile ilgilidir. Çarlık Rusyası bölgeyi Ermeniler ile meskun yaparak Türkiye ile arasına tampon oluşturmayı hedefliyordu. Ermeni çetelerinin Büyük Ermenistan hayali, Rusların hedeflerine göre tasarlanmıştı. 1988 yılında Ermenistan, SSCB’den Dağlık Karabağ’ın kendilerine bağlanmasını talep etti. Çıkan olayların ardından Ermenistan, Moskova’nın isteği ve desteğiyle Karabağ’ı işgal etti.
1992 Haziran - Temmuz Karabağ Savaşı taarruzları
1 Haziran 1992'de Ebulfez Elçibey Azerbaycan Cumhurbaşkanı seçilmiş ve Azerbaycan Silahlı Kuvvetleri taarruzu başlatmıştır. Azerbaycan Ordusu 12 Haziran'da Asgeran (Şaumyan), 7 Temmuz'da Akdere (Mardakert)'yi geri almıştır. Azerbaycan dışarıdan destek alamazken, Ermenileri bölgedeki Ruslar destekliyordu.
16 Haziran 1992 tarihi Azerbaycan için 1918’de yükselen bayrağın yeniden şahlanış tarihi olmuştu. Ebulfez Elçibey, halkın kahır ekseriyetinin oylarıyla yeni dönemin ilk Cumhurbaşkanı seçilmişti.
İhanet Karabağ’ı Ermenilere verdi
Ebulfez Elçibey, bilinen siyasetçilerin çok ötesindeydi. Doğru bildiğini adım adım gerçekleştirmek için gece gündüz çalışıyordu. Elçibey, 80 binden fazla Rus askerini, son neferine kadar Azerbaycan topraklarından çıkarmıştı.
Azerbaycan’ın zengin petrol yatakları vardı, petrolün paylaşılması gerekiyordu. Ancak Elçibey, paylaşım için emperyalizmin değil, Azerbaycan’ın çıkarlarını önceliyordu.
Suret Hüseyinov, Rahim Gaziyev
Ermeni orduları, Rus ordusuyla birlikte Karabağ’a saldırdı. Çatışmalar sırasında garip biçimde büyük bir askeri birliği Karabağ’dan çeken Hüseynov, Azerbaycan Hükümetinin emirlerine karşı çıktı. Bu karışıklıklardan istifade eden Ermeniler, 2 Nisan 1993 yılında Kelbecer şehrini işgal ettiler. Bu bahane eden Suret Hüseynov, Bakü’ye, Elçibey hükümetini tanımadığını beyan eden yazı gönderdi. Şuşa ve Hocalı şehirleri de Savunma Bakanı Rahim Gaziyev ve General Suret Hüseyinov’un düşmanla kirli ilişkiler ile Ermenilere peşkeş çektiği öne sürülüyordu.
Karabağ ile birlikte Azerbaycan topraklarının yüzde 20’si Ermenilerin eline geçerken, 1 milyon Azerbaycan Türk’ü kaçkın duruma düşmüştü. Bu olaylar Azerbaycan’da siyasi depreme yol açmıştı. Elçibey, çekilmek zorunda kalmıştı. Bakü’ye çağırdığı Haydar Aliyev, emin adımlarla iktidara yürürken, ardından Suret Hüseyinov ve Rahim Gaziyev’i tasfiye edecekti.
Cumhurbaşkanı koltuğuna Haydar Aliyev gelmiş ve Suret Hüseynov'u başbakan atamıştı. Suret Hüseyinov ile Gaziyev, 1995 senesinde vatana ihanetten yargılanmış ve müebbet hapis cezasına çarptırılmıştır. İkili Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev tarafından 2005 yılında affedilmiştir.