Vergi kayıplarının önüne geçmek için harekete geçildi. Gayrimenkulde yeni dönem başlıyor, rayiç bedel tarih oluyor.2026 yılında devreye girecek yeni uygulama ile gayrimenkul alım satımındaki vergilendirmeler, rayiç bedel üzerinden değil gerçek değer üzerinden hesaplanacak.
Bankalar çalışma yapıyordu
İlgili bakanlıklar, kamu gelirlerinin artırılması ve gayrimenkul sektöründe vergi adaletinin sağlanması için bir süredir çalışma yapıyordu. Ayrıca gayrimenkullerin vergilendirilmesine yönelik olarak dünya örnekleri inceleniyor.
Teknik altyapı geliştirilecek
Cumhurbaşkanlığının yıllık programında da nesnel ölçütlere dayalı bir gayrimenkul değerleme sistemine ihtiyaç olduğuna dikkat çekilmişti. Bu doğrultuda, gayrimenkul değer değişimlerinin takip edilmesi ve taşınmaz değer haritalarının oluşturulabilmesi için teknik altyapı geliştirilecek.
2026 yılında başlayacak
Taşınmazların değerlerine yönelik veriler ile mülkiyet bilgilerinin tutulacağı bu sistem Tapu ve Kadastro Bilgi Sistemi'ne entegre edilecek. Teknik çalışmalar tamamlandıktan sonra gayrimenkullerin alım satımının gerçek değeri üzerinden vergilendirilmesi konusunda kanun değişikliği yapılacak. Edinilen bilgilere göre gayrimenkul alım-satımında gerçek değer üzerinden vergilendirme uygulaması 2026 yılında devreye alınacak.
Binde 20 harç alınıyor
Mevcut uygulamada gayrimenkul alım satım işlemlerinde alıcı ve satıcı ayrı ayrı binde 20 oranında tapu harcı ödemekle yükümlü. Alıcı ve satıcının gayrimenkulün emlak vergisi değerinin altında olmamak üzere gerçek alım satım bedelini beyan etmesi gerekiyor.
Tapuda yapılan alım veya satım işleminden sonra, beyan edilen devir ve iktisap bedelinin gerçek durumu yansıtmadığının veya beyan edilen devir ve iktisap bedelinin gerçek durumu yansıttığı hâlde emlak vergisi değerinden daha düşük bir bedel üzerinden harç ödendiğinin tespit edilmesi hâlinde, eksik alınan harç taraflardan cezalı olarak isteniyor.
Ayrıca Gelir Vergisi Kanunu'na göre gayrimenkullerin iktisap tarihinden itibaren beş sene içinde satılması hâlinde elde edilen gelir değer artışı kazancı olarak vergiye tabi. Değer artışı kazancının tespitinde, satış bedelinden endekslenmiş alış bedeli ile tapu harcı gibi giderler ve ilgili yılın istisnası düşülüyor kalan kazanç üzerinden gelir vergisi alınıyor.
‘Durum göz ardı edilince mağduriyetler oluşuyor’
Söz konusu yaptırımların Erzurum’da da uygulandığını, profesyonel olmayan bazı şahısların bu durumu göz ardı ettiğini de kaydeden Gayrimenkul Danışmanı Yiğit Cihan Süer, “Satış bedelinin düşük gösterilmesinin tespiti halinde çeşitli yaptırımları da oluyor. Bu yaptırımların uygulandığını Erzurum’da da görmeye başladık. Özellikle alınışından itibaren 5 yılı geçmemiş konutların satışında rayiç bedel üzerinden satış göstermenin tespiti halinde ciddi bir vergi cezası ödeniyor. Önceki yıllarda bu konunun çok fazla üzerinde durulmuyordu ancak özellikle 2024 yılında ciddi anlamda uygulanmaya başlayan bu politika ile çok fazla alıcı ve satıcı ceza ödedi.
Biz müşterilerimizi bu konuda mutlaka bilgilendiriyor ve işlemlerimizi buna göre gerçekleştiriyoruz. Ancak profesyonel olmayan bazı şahıs veya firmalar bu durumu göz ardı ederek mağduriyetlere sebebiyet verebiliyorlar” dedi.
‘Gayrimenkul alışveriş anlayışının uygun hale getirilmesi önemli’
Uygulamanın hayata geçmeden önce gayrimenkul alışveriş anlayışının uygun hale getirilmesinin öneminden de söz eden Süer, “Hem gayrimenkul yatırımcılarının hem de kullanmak için gayrimenkul alacakların bu konuda bilgilendirilmesi ve söz konusu uygulama tam anlamıyla uygulanmaya başlamadan önce gayrimenkul alışveriş anlayışının buna uygun hale getirilmesi tüm taraflar için önem arz ediyor" diye konuştu.
Manolya Bulut
