Havasının sertliği ve Dadaşları ile bilinen Erzurum'un öne çıkan özelliklerinden biri de milli ve manevi değerlere sıkı sıkıya sahip olmasıdır. Bu özelliğinden dolayıdır ki Erzurum, mili refleksin ve İslami hassasiyetinin dorukta olduğu bir şehir olarak bilinir. Erzurum'un sosyal hayatı içerisinde bu özellikleri her alanda görmek mümkündür, özellikle Ramazan ayında. Erzurum'da oruç tutulmaz adeta yaşanır.
On bir ayın sultanı Ramazan, bugün başladı. Tüm İslam aleminde büyük bir heyecanla karşılanan Ramazan için Erzurum’da da birçok hazırlık yapıldı. Müslümanlar, Ramazan’ın ilk günü oruç tutmak için 28 Şubat’ı 1 Mart’a bağlayan gece sahura kalktı. Erzurum’da ilk iftar saat 18.13’de, son iftar ise saat 18.43’de yapılacak.
Kur’an-ı Kerim’in indirilmeye başlandığı ve “Bin aydan hayırlı” olarak nitelendirilen Kadir Gecesi, 2025 yılında 26 Mart Çarşamba gecesi idrak edilecek. Ramazan ayının 26’ncı gününü 27’nci gününe bağlayan bu mübarek gecede Müslümanlar dua ve ibadetlerle manevi atmosferi yaşayacak.
İftar çadırları
Erzurum Büyükşehir Belediyesi ile Aziziye, Palandöken ve Yakutiye ilçe belediyeleri Ramazana yönelik hazırlıklarını tamamladı. Büyükşehir Belediyesi, kent merkezinde 3 ayrı noktaya ramazanla ilgili ışıklı mahyalar asarken, başta üniversite öğrencileri olmak üzere dar gelirli kişiler ve kente gelen misafirlerin faydalanabileceği iftar çadırı kurdu. Büyükşehir Belediyesi’nin iftar çadırları Aziziye Millet Bahçesi’nde 1000 kişilik, Tebrizkapı Narmanlı Camii yanında 1500 kişilik ve Yenişehir ikinci marketlerdeki petrol ofisi yanında da 500 kişilik olmak üzere hazır hale getirildi.
Büyükşehir Belediyesi, ayrıca 30 gün boyunca kültürel etkinliklerin yanı sıra Ramazanla ilgili konferans ve programlar düzenleyecek.
Camiler temizlendi
Aziziye, Palandöken ve Yakutiye ilçe belediyeleri, ihtiyaç sahipleri için yardım paketleri hazırlarken bir taraftan da ibadethanelerin temizliğini sağladı. Belediye temizlik ekipleri, kent merkezi ve kırsal mahallelerdeki 356 cami ve mescidi dezenfekte etti. Cami halıları yıkanırken, halkın daha temiz ortamda ibadet etmelerini sağlamak için çalışmalar yapıldı.
Hafızların mukabelesi
Türk-İslam medeniyetinin yaşandığı ve yaşatıldığı şehir olan Erzurum'da, Ramazan ayında hafızlar tarafından okunan mukabele geleneği, tarihi camilerde yüzyıllardır devam ettiriliyor.
"Toplu yerlerde yüksek sesle hatim okunurken bilenlerin gözleriyle Kur'an-ı Kerim'i takip etmesi, bilmeyenlerin dinlemesi" anlamına gelen mukabele geleneği, Ulu Cami ve Lalapaşa Camisi başta olmak üzere diğer tarihi camilerde sürdürülüyor.
Camilerde sabah, öğle ve ikindi namazlarından önce ve sonra dört hafız tarafından okunan mukabeleye çok sayıda vatandaş katılıyor. Mukabeleden yarım saat öncesinden camilerde safları dolduran vatandaşlar, her vakit namazda Kur'an-ı Kerim'den 1 cüz takip ediyor.
Hatimle teravih
Erzurum İl Müftülüğü Ramazan ayında hatimle teravih namazı kılınacak camileri duyurdu. Şehir merkezi ve ilçelerdeki camilerde mukabeleyle teravih ibadeti yapılacak. Mübarek ay boyunca vatandaşlar, il merkezi ve ilçelerde belirlenen camilerde Kur’an-ı Kerim’in tamamının hatmedildiği teravih namazlarına katılabilecek. Hatimle teravih namazı kılınacak camiler şöyle:
Aziziye; Dadaşkent Merkez Camii, Gezköy Mahalle Camii, Hacı Mehmet ve Hacı Yalçın Cimilli Camii
Yakutiye; Ayazpaşa Camii, Gürcükapı Camii, Narmanlı Camii, Üniversite Camii, Dervişağa Camii, Abdulhamithan Camii, Gez Camii
Palandöken; Yıldızkent Hacı Osman Efendi Camii
İlçeler; Oltu’da Aslanpaşa Camii ve Yeşil (Yeni) Camii’de, Pasinler’de Ulu Camii, Horasan’da Hacı Yusuf Camii, Tortum’da Merkez Camii ile Narman’da Merkez Camii’nde hatimle teravih namazı kılınacak.
Öğrencilere ücretsiz iftar
Atatürk Üniversitesi, Ramazan ayının manevi atmosferini öğrencileriyle paylaşmak ve dayanışma ruhunu pekiştirmek amacıyla ücretsiz iftar yemeği organizasyonu düzenliyor. Merkezi yemekhane ve Edebiyat Fakültesi başta olmak üzere ilçelerde de iftar ikramında bulunacak olan Atatürk Üniversitesi, Ramazan ayı boyunca farklı menülerle öğrencilerine sıcak bir sofra sunacak.
Ramazan ayı boyunca merkezi yemekhane ve ilçe yemekhaneleri hafta içi ve hafta sonu hizmet verecek, Edebiyat Fakültesi Yemekhanesi ise yalnızca hafta içi açık olacak. Merkezi yemekhane Ramazan'ın ilk günü itibarıyla iftar hizmetine başlarken, Edebiyat Fakültesi ve ilçe yemekhaneleri pazartesi gününden itibaren öğrencileri ağırlayacak.
Vakıflardan iftar
Erzurum Vakıflar Bölge Müdürlüğünce, Erzincan, Bayburt, Ağrı, Ardahan, Iğdır, Kars ve Erzurum'da ramazanda iftar sofraları kurulacak. 7 ilde ramazanda günlük 11 bin 300 kişiye iftar verilecek.
Erzurum Ramazanlarının süsü; İşfe’lena
Erzurum ramazanlarına özgü manevi zevklerden biri de teravih namazının en sonunda üç defa salavat okunduktan sonra okunan işfe’lenâ duası. Osmanlı’dan gelen Erzurum’a has asırlık bir gelenek olan işfe‘ lenâ duası cemaatle dolup taşan camilerde yirmi rekat olarak kılınan Teravih namazının bitiminde, Vitr namazının ise öncesinde getirilen ‘Salat-ü Selamlar’ın ardından okunuyor. Müezzin veya cemaatten sesi güzel bir kişi bu duayı makamlı bir şekilde okuduktan sonra cemaat ellerini açıp kısa bir dua okuyor. Yıllardır devam eden bu gelenek Ramazan gecelerini süsleyerek gelecek nesillere aktarılıyor.
İşfe’lenâ duası:
İşfe‘ lenâ yevmel-arasâtî vel-mîzân
İrham bi fadlike yâ rabbel-âlemîn
Li-men kâle min abîdike: “Âmin!”
Anlamı:
Mahşerin büyük meydanında (Arasât) ve terazinin (Mîzan) kurulduğu günde bize şefaat eyle (Yâ Resulallah).
Fazlınla merhamet eyle, ey Alemlerin Rabbi,
“Âmin” diyen her kuluna…
İftar sofrasının vazgeçilmezi
Ramazan coşkusunun yaşandığı Erzurum'da iftar sofralarını süsleyen pideler de özel hazırlanır. Fırınlarda siparişle alınan Ramazan pideleri, isme özel pişirilir. İftardan önce fırınlara giden vatandaşlar, "sade", "yumurtalı-susamlı", "yumurtalı" ya da "susamlı" şeklindeki tercihleri için üzerine kalemle isimlerini yazdıkları yağlı kağıt bırakılan pidelerin fırında pişmesini bekler.
Pide fiyatları
Bu yıl Erzurum’da 350 gram sade pide 22 TL, 350 gram yumurtalı susamlı pide 30 TL ve 200 gram somun ekmek fiyatı ise 11 TL olarak belirlendi. Kentte geçen yıl Ramazan ayında ise 350 gram sade pide 15 TL’den, 350 gram yumurtalı susamlı pide ise 20 TL’den satılmıştı.
Sofraların vazgeçilmezi
Kentte iftar sofralarının vazgeçilmez lezzeti kadayıf dolması için vatandaşlar satış noktalarında uzun kuyruklar oluşturdu. Soğuk havalara aldırış etmeden sırada bekleyen vatandaşlar kilolarca kadayıf alıp hazırlanması için evlerine dönüyor.
Arife Günü ve Ramazan Bayramı tarihleri
Ramazan ayı, 2025 yılında 29 gün sürecek. Son oruç 29 Mart Cumartesi günü tutulacak ve bu tarih aynı zamanda Ramazan Bayramı Arefesi olacak. Ramazan Bayramı, 30 Mart Pazar günü başlayacak ve üç gün sürecek. Bayramın son günü ise 1 Nisan Salı günü kutlanacak.
Manolya Bulut
