Erzurum Emniyet Müdürlüğü Siber Suçlarla Mücadele Şube Müdürlüğü verileri çarpıcı bir gerçeği ortaya çıkardı. Erzurum’da bilişim yoluyla işlenen suçların başında hakaret ve tehdit geliyor.
Ayşe Nur BAYRAM / PUSULA
Sosyal medyanın hayatımıza girmesiyle birlikte işlenen suçlar da şekil değiştirdi. Günümüzde hakaretten tacize, tehditten özel hayatın gizliliğini ihlale kadar suç teşkil eden pek çok eylem, sosyal medyada kendine yer buluyor. Uzmanlar, siber suçlarda ki artışın en büyük nedeninin, sosyal medyanın bilinçsiz kullanımından kaynaklandığını ifade ediyorlar.
Ortam sanal, suç gerçek
Kişi, günlük hayatta asla söyleyemeyeceği hakaretleri, internet dünyasında çok rahat bir şekilde ifade edebiliyor. Ortam sanal olsa da işlenen suçun gerçek olduğunu belirten Siber Suçlarla Mücadele elemanları, “ Erzurum’da bilişim yoluyla hakaret ve tehdit çok fazla. İnsanlar internet üzerinden küfür edip, hakaret edince sanki yakalanmayacaklarını düşünüyorlar. Sanal dünyada devlete hakaret edince beni tespit edemezler gibi düşünceye sahipler. Böyle bir şey yok, herkesin bir izi vardır. Cinayet mahallinde nasıl bir iz varsa internette de insanların IP adresi iz bırakır. İnsanlar sanıyor ki; internette diyeceğimizi diyelim, adımı yazmadım nasıl olsa, yakalayamazlar. Böyle bir şey yok. Sahte hesaptan dahi olsa IP numarası ile tespit edebiliyoruz kişiyi. IP numarası bizim için TC kimlik numarasıdır” ifadelerini kullandılar.
Sosyal medya hesabı kişinin mahremidir
Sosyal medya kullanıcılarını mümkün oldukça kişisel verilerini paylaşmamaları konusunda uyaran uzmanlar, “ Bu bilgiler kötü niyetli kişilerce kullanılabiliyor. Şunu yedim, bunu içtim, bu elbiseyi giydim, bunu yaptım, onu tanıyorum bunu tanıyorum gibi çok veri verirseniz, karşıda ki kötü niyetli insanlar bunu kullanır. Bunlar korkalım diye değil, kontrollü olalım diye yapılan uyarılar. Sosyal medya hesabı kişinin mahremidir. Mahremiyetimize ne kadar önem veriyorsak, hesaplarımıza da o denli önem vermeliyiz. Vatandaş konum bildiriyor, ‘tatildeyim’ diye. Bu çevresinde onu tanıyan kötü niyetli kişilere evinde hırsızlık yapabilmesi için zemin hazırlamış olur. İnterneti sevin kullanın ama daha mahrem bilgileri ifşa etmemekte fayda var” diye konuştular.
Şifre çok önemli
Sosyal medya hesabı çalan kişinin suç işlediğini ifade eden yetkililer, “ Sosyal medya hesabınızın çalınamaması için, güvenlik sorusu zor olmalı. Şifre çok önemli, şifreler sadece rakamlardan değil, harf ve rakamdan oluşmalıdır. Şimdi tüm hesaplarda kurtarma e-postası ve kurtarma telefon numarası vardır. Kişiler garanti olması açısından ikisini de kullanmalı. Ayrıca hesaplarda güvenlik soruları mevcut, bu soruları kolay seçmeyin, zor sorular olsun. ‘İlkokul öğretmenin adı nedir’ gibi bir soru olursa, bilgilerinizden az çok hangi okulda okuduğunuzun anlaşılması zor bir durum değil. Soruyu da siz belirliyorsunuz, cevabı da. Kısacası hesabınızın çalınamaması için, güvenlik sorusu zor olmalı, şifre kombinasyonu rakam ile harften oluşmalı, cep telefonu numarası ve e-posta hesabı ilişkilendirilmiş olmalı” uyarısında bulundular.
Açık olan kapıları kapatın
Hesabı çalan kişinin, arkadaş listesinde ki kişileri dolandırabileceğini de ifade eden yetkililer, “Mesela ‘kaza yaptım, acil para lazım, şu hesaba para gönderebilir misin’ gibi söylemlerle dolandırılabilirler. Sosyal medya hesabınız çalındığı zaman siber suçlara gelebilirsiniz, savcılığa şikayette bulunabilirsiniz, bulunduğunuz en yakın adli birime gidebilirsiniz. Diğer bir konu telefonunda internet ile olan ilişkileri açık bırakırsınız ve sizin sosyal medya hesabınız ele geçirilmişse, sizin telefonunuz üzerinden dolandırıcılık yapabilirler. Telefon numarası ile sosyal medya hesabı çok değerli karşı taraf için. Sosyal medya hesabınız ele geçirdiler ve numaranızı internetle olan ilişkileri kapatmadıysanız, sizin telefon üzerinden de sizi dolandırabilirler. Telefonunuzu internetle olan ilişkisini kapatın. Dolandırmanın yolu yöntemi, açık kapıdan girmektir. Açık olan kapıları kapatırsanız ve kapıları göstermezseniz dolandırılmazsınız, kullanılmazsınız” diye konuştular.
Ayşe Nur BAYRAM / PUSULA
Sosyal medyanın hayatımıza girmesiyle birlikte işlenen suçlar da şekil değiştirdi. Günümüzde hakaretten tacize, tehditten özel hayatın gizliliğini ihlale kadar suç teşkil eden pek çok eylem, sosyal medyada kendine yer buluyor. Uzmanlar, siber suçlarda ki artışın en büyük nedeninin, sosyal medyanın bilinçsiz kullanımından kaynaklandığını ifade ediyorlar.
Ortam sanal, suç gerçek
Kişi, günlük hayatta asla söyleyemeyeceği hakaretleri, internet dünyasında çok rahat bir şekilde ifade edebiliyor. Ortam sanal olsa da işlenen suçun gerçek olduğunu belirten Siber Suçlarla Mücadele elemanları, “ Erzurum’da bilişim yoluyla hakaret ve tehdit çok fazla. İnsanlar internet üzerinden küfür edip, hakaret edince sanki yakalanmayacaklarını düşünüyorlar. Sanal dünyada devlete hakaret edince beni tespit edemezler gibi düşünceye sahipler. Böyle bir şey yok, herkesin bir izi vardır. Cinayet mahallinde nasıl bir iz varsa internette de insanların IP adresi iz bırakır. İnsanlar sanıyor ki; internette diyeceğimizi diyelim, adımı yazmadım nasıl olsa, yakalayamazlar. Böyle bir şey yok. Sahte hesaptan dahi olsa IP numarası ile tespit edebiliyoruz kişiyi. IP numarası bizim için TC kimlik numarasıdır” ifadelerini kullandılar.
Sosyal medya hesabı kişinin mahremidir
Sosyal medya kullanıcılarını mümkün oldukça kişisel verilerini paylaşmamaları konusunda uyaran uzmanlar, “ Bu bilgiler kötü niyetli kişilerce kullanılabiliyor. Şunu yedim, bunu içtim, bu elbiseyi giydim, bunu yaptım, onu tanıyorum bunu tanıyorum gibi çok veri verirseniz, karşıda ki kötü niyetli insanlar bunu kullanır. Bunlar korkalım diye değil, kontrollü olalım diye yapılan uyarılar. Sosyal medya hesabı kişinin mahremidir. Mahremiyetimize ne kadar önem veriyorsak, hesaplarımıza da o denli önem vermeliyiz. Vatandaş konum bildiriyor, ‘tatildeyim’ diye. Bu çevresinde onu tanıyan kötü niyetli kişilere evinde hırsızlık yapabilmesi için zemin hazırlamış olur. İnterneti sevin kullanın ama daha mahrem bilgileri ifşa etmemekte fayda var” diye konuştular.
Şifre çok önemli
Sosyal medya hesabı çalan kişinin suç işlediğini ifade eden yetkililer, “ Sosyal medya hesabınızın çalınamaması için, güvenlik sorusu zor olmalı. Şifre çok önemli, şifreler sadece rakamlardan değil, harf ve rakamdan oluşmalıdır. Şimdi tüm hesaplarda kurtarma e-postası ve kurtarma telefon numarası vardır. Kişiler garanti olması açısından ikisini de kullanmalı. Ayrıca hesaplarda güvenlik soruları mevcut, bu soruları kolay seçmeyin, zor sorular olsun. ‘İlkokul öğretmenin adı nedir’ gibi bir soru olursa, bilgilerinizden az çok hangi okulda okuduğunuzun anlaşılması zor bir durum değil. Soruyu da siz belirliyorsunuz, cevabı da. Kısacası hesabınızın çalınamaması için, güvenlik sorusu zor olmalı, şifre kombinasyonu rakam ile harften oluşmalı, cep telefonu numarası ve e-posta hesabı ilişkilendirilmiş olmalı” uyarısında bulundular.
Açık olan kapıları kapatın
Hesabı çalan kişinin, arkadaş listesinde ki kişileri dolandırabileceğini de ifade eden yetkililer, “Mesela ‘kaza yaptım, acil para lazım, şu hesaba para gönderebilir misin’ gibi söylemlerle dolandırılabilirler. Sosyal medya hesabınız çalındığı zaman siber suçlara gelebilirsiniz, savcılığa şikayette bulunabilirsiniz, bulunduğunuz en yakın adli birime gidebilirsiniz. Diğer bir konu telefonunda internet ile olan ilişkileri açık bırakırsınız ve sizin sosyal medya hesabınız ele geçirilmişse, sizin telefonunuz üzerinden dolandırıcılık yapabilirler. Telefon numarası ile sosyal medya hesabı çok değerli karşı taraf için. Sosyal medya hesabınız ele geçirdiler ve numaranızı internetle olan ilişkileri kapatmadıysanız, sizin telefon üzerinden de sizi dolandırabilirler. Telefonunuzu internetle olan ilişkisini kapatın. Dolandırmanın yolu yöntemi, açık kapıdan girmektir. Açık olan kapıları kapatırsanız ve kapıları göstermezseniz dolandırılmazsınız, kullanılmazsınız” diye konuştular.
