Tevhid Furkan NEHRİ-PUSULA
Pandemi sonrası dünya genelinde baş gösteren ekonomik problemlerin en çok etkilendiği sektörlerden biri de inşaat sektörü oldu. Artan maliyetler ve bölgesel olarak yaşanan sorunlar, konut arzında gerilemeye neden oldu. Erzurum’da konut satışları neredeyse durma noktasına geldi. Geçtiğimiz yıllara oranla proje sayılarında ciddi düşüş yaşanan kentte, haftalardır konut satışı yapılamıyor.
Krediler en büyük sorun!
2023 yılının inşaat sezonu son yılların en düşük potansiyeli ile gerçekleşiyor. Geçtiğimiz yıllara oranla konut projelerinde yaşanan gözle görülür azalışın birçok sebebi var. Öncelikle ekonomik sıkıntılar, konut stoklarında ciddi bir problem oluşmasına yol açıyor. Bankaların konut kredilerini ağırdan alması problemin ana kaynağını oluşturuyor.
En ucuz konut Erzurum’da
Erzurum’da bir çok müteahhit ise maliyetlerin artması nedeniyle sektörden çekilmeyi düşünüyor. Yeni konutların yoğunlukla inşa edildiği Yıldızkent ve Şükrüpaşa Semtlerinde arsa fiyatı ile birlikte bir evin maliyeti 2 milyon ile 2 milyon 750 bin lira arasında değişiyor. Müteahhitler ise Türkiye’de en ucuz konutun Erzurum’da satıldığını buna rağmen satışların durma noktasına geldiğini savunuyor.
Maliyetine dahi satılamıyor
Erzurum’da uzun yıllar emlakçılık ve müteahhitlik yapan Arif Önder, sektörün durma noktasına geldiğini söyledi. Önder, “Biz işin hem emlakçılık hem de yapım kısmındayız. Bundan önce uzun zamandır her inşaat sezonunda mutlaka bir projemizi başlatırdık. Bu yıl artan maliyetler ve satış sorunu nedeniyle başlayamadık. Bu sorun genel bir sorun. Satışlarda yaşanan duraklık ve maliyet artışları sektörü olumsuz etkiliyor. Maliyetler kısmında ise özellikle işçilik fiyatları çok arttı. Alttan usta yetişmediği için var olan ustalar piyasayı belirleyebiliyor. Malzeme ve işçilik maliyetleri birleşince ticaret yapan bir insan çok da makul olmuyor. Maliyetlerde dahi satılamadığını biliyoruz. Stok anlamında bir sorun oluşur mu bilmiyorum ama şu an konut sektörü Erzurum’da hiç de iç açıcı değil” dedi.
Müteahhitler sektörden çekiliyor
Baba mesleğini sürdüren ve ismini vermek istemeyen bir müteahhit ise şehirde daire satışlarının diğer illere oranla çok düşük olduğu ve bundan dolayı eski müteahhitlerin neredeyse hiç birinin bu yıl inşaata başlamadığını şu sözlerle anlattı: “Bu yıl Erzurum’da ki konut projelerine bakın. Neredeyse eskilerden diyebileceğiniz kimse yok. Yani bu işten biraz anlayan insanlar mümkün oldukça bu sezon inşaata girmediler. Bunun tabi hem ekonomik hem de istihdam olarak sorunları oluyor. Müteahhitler artık sadece arsa sahiplerine para kazandırıyor. Arsa alanlar artık sadece bir müteahhitte kat karşılığı satarım düşüncesiyle alınca sistem tıkanmış oluyor. Bu sorunların çözümü için maliyetlerin ucuzlamasını beklemek hayal olur ama insanların alım gücünün mutlaka artması gerekiyor. Banka kredisinden başka ortalama bir ailenin ev sahibi olma şansı yok. Bunların önünün açılması gerekiyor.”
Emlak sitesi, satılmayan sıfır dairelerle dolu
Konut satışlarının durgunluğu, Türkiye genelinden yayın yapan en büyük emlak sitesinde de açıkça görülebiliyor.
Erzurum ile neredeyse aynı nüfusa sahip Ordu için yeni yapılan 3+1 konut sayısı arandığında 200 sonuç karşımıza çıkıyor. Erzurum’da için aynı internet sitesinde aynı kriterlere göre arama yapıldığında ise satılmayı bekleyen 808 daire mevcut.
0 kar etme işini bırakın evler satılır değeri 1 milyon olan eve 2 milyon yazarsan satılmaz inşallah satılmaz ve erzuruma faydası olmayan bu par babaları memleketi terk edip gider
Allahın adaleti kutlu olsun.
Ustaları mağdur edip bu hale getirdiniz simdi ise usta yok işçilik pahalı diyorsunuz birazda ustalar kazansın emekciyede yazik
Bırakin bu işleri mutahitler hep trilyonlukoldu siz vatandaş asgari ücretle nasil geçiniyor ev kiraları olmuş 10bin bir ev olmuş 3 milyon halen mutahitleri mağdur gösteriyorsunuz pes yani bunun adı habercilikdegil
Sektörün bu hale gelmesinin müsebbihi yine firmalardır. 80 bine maledip 160 bine sattıkları günleri hatırlasınlar. 2 blok yapan en lüks sıfır arabayı altına çekiyordu. Şimdide aynı kâr marjından gitmek istiyorlar ama zor.
Emlakçı terörüne el atılmalı. Elini taşa değdirmeden vergisiz çuvalla para.
Erzurum gibi yerde daire 2 milyon olursa ele olur ben bu 2 milyon istedikleri dairelerde deniz manzarası görmüyorum kışın yakıt derdi var zaten sorsan bütün mütahitlerin kullandiği malzeme birinci sınıf hiç alakası yok
Cok sukur iyiki cokmus sektor.Allah kokunu kurutsun bu beton yukselti sektorunun.
Bunlar sadece algı oluşturmak sektörün çöktüğü falan yok güya erzurum da daire fiyatları ucuzmuş algısı oluşturuluyor nasıl çökmüş ki her ay nerdeyse yüzde on yüzde yirmi üzerine zam yapıyorlar marta 1700 tl olan daireye şimdi 3000 üzeri istiyorlar şimdi birde konut kredileri açiklanırsa siz fiyatlari ozaman görün fayizlerin düşüklüğü konut alacakları ezip satanlari kalkindıriyor dert deva konut kredilerinin açılmasını sağlayıp vatandaşı tokatlamak çünkü bundan öncekikredilerde hep öyle oldu vatandaş kredi den 100 tl kazandıysa konut fiyat artışından 500 kaybetti temennimiz yeni konut kredilerinin açılmaması eğer kŕediler açılırsa fiyatlar tekrar fırlayacağı için krediyle alacaklar da peşin para akacakların da konut almasi iyice hayel olmakdan çıkacak en azından şu an belki hayal edebilen var dır ozaman hiç okmayacak tır tuikin yıllık enflasyonu yüzde 58 konut enflasyonu yüzde 120 bu nasıl çöküş malasef piyasa da bu vurguna müsait derhal yabancılara satışta sınır koymak lazım