Yaklaşık iki hafta sonra, tam olarak 25 Aralık günü, Hristiyan dünyası Noel’i kutlayacak...
Ve…
Bütün insanların eşitliğine, kardeşliğine, evrensel barışa, dinlerin sevgi etrafında birleşmeyi öneren temel ve ortak barış felsefesine -en azından öyle olması gerektiğine- samimi biçimde inandığımızdan…
Ve başka dinlerden insanların, aynı zamanda yurttaşlarımızın bir kısmının -lügatteki karşılığıyla gayrimüslim vatandaşlarımızın yani- beri tarafta yaşanan dini bayramlara ve kandillere saygı göstermelerini beklediğimizden…
Ve İslam’ın engin hoşgörüsü ve hukukun mütekabiliyet (karşılıklılık) ilkesi gereği…
Biz de onların Noel kutlamasına saygı göstereceğiz.
Huzur ve esenlik içinde kutlasınlar, bunu sağlamak toplum olarak boynumuzun borcu; en başta da devletimizin sorumluluğu…
Ben de kendi namıma Hristiyan dostlarıma şimdiden en iyi dileklerimi gönderiyorum: Lisa’ya, Meri hanıma, Mişel beye, Arzu hanıma ve onların sevgili çocuklarına; daha uzak geçmişten unutulmaz dostlarım sevgili Levon’a, Rose’Marry’e, Irina’ya, Valentina’ya, Manuel’e, Roderick’e, Ines’e, Vegard’a…
Bana sadece ama sadece iyilik yapmış çok sevgili dostlarıma…
Mutlu Noeller!
★★
Instagram’da harika paylaşımlarını takip ettiğim bir sayfa var: Sosyomixx
İşte o sayfanın editörü ve sevgili takım arkadaşım Yasemin Cırık, 2020’nin 25 Aralık günü farklı ülkelerde, farklı kültür ve iklimlerde Noel’in nasıl kutlandığını anlatmıştı takipçilerine:
“Farklı ülkelerde, farklı iklim ve kültürlerde gelişmiş Noel geleneklerini hep çok merak etmişimdir. Bu bağlamda en güzel, en insancıl gelenekleri sürdürenler tartışmasız İskandinavlar. Onların katıksız sevgi ve hoşgörüyle bütünleşen birçok ritüelleri var. O ritüellerden birkaçını sizinle de paylaşmak isterim:
Norveçliler...
Kuşların yemesi için Noel boyunca dışarıya buğday demetleri bırakıyorlar. Belki biz de kış aylarında onlar gibi doğaya buğday serpebiliriz. Yine Norveçliler, Noel arifesinden yılbaşı gününe kadar her gece bir mum yakıyorlar. Bu geleneğin uğur getirdiğine inanıyorlar.
Az beri tarafta Danimarkalılar...
Noel’de hayvanları ödüllendirmek de Danimarkalıların Noel gelenekleri arasında. Noel arifesinde birçok Danimarkalı yanına yiyecek alarak akşam yemeği öncesinde parkta veya ormanda yürüyüşe çıkıyorlar, yanlarında getirdikleri yiyecekleri hayvanların yemesi için etrafa bırakıyorlar.
Biraz daha kuzeyde İsveçliler…
İsveçlilerin ilginç Noel geleneği ise hemen Noel arifesinde Donald Duck izlemek ve Santa Lucia kutlama geleneği… Her zaman sakin görünüşleriyle tanınan İsveçliler müthiş coşkuyla kutluyorlar Noel’i.
İskandinavya’nın üst sınırında Finlandiyalılar...
Noel boyunca Finlandiyalı çiftçiler ağaçlara fındık veya iç yağıyla doldurulmuş torbalar ve buğday demetleri asıyorlar. Bir diğer Finlandiya Noel geleneği ise temizlik: Finlandiyalılar kutsal sayılan üç ardışık gün -Noel arifesi, Noel günü, Noel’in ertesi günü- boyunca evlerini temizliyorlar.
Ve en kuzeydekiler, İzlandalılar...
Adalıların Noel geleneklerinin başında yeni bir giysi veya kitap almak var ve bunun uğur getirdiğine inanıyorlar. Çok zevkli bir dönem ve buz soğuğu içinde de olsa çok pozitif zamanlar…”
★★
Birkaç gün sonra Norveçliler, Danimarkalılar, İsveçliler, Finlandiyalılar, İzlandalılar bu hoş ritüelleri yine gerçekleştirecekler. Belki bu defa Covid-19 küresel salgını yüzünden sevgi merhamet çağrışımlı etkinlikler hem İskandinavya’da hem bütün dünyada birazcık değişikliğe uğrayacak; ama ne fark eder, iyiler yine iyilik dileyecek dünyanın dört bir yanında…
İyiler, iyilik yapmaya devam edecekler; kendi dinlerinden veya başka dinlerden canilerin insanlara kıyıyor olmasına inat!
Ve böyleyken…
Belki gelecekte bir gün Müslümanlar, Hristiyanlar, Yahudiler ve diğer inançların mensupları; Miraç’ı da Noel’i de Şabat’ı da başka dinlere mensup dostlarıyla kucaklaşarak birlikte kutlayabilirler…
Kudüs’te, Mekke’de, New York’ta, Ankara’da, Londra’da, Şam’da, Tahran’da, Kabil’de…
İnsanın ‘insan’ olduğu her yerde…
Kim bilir?
…
*: Etimoloji kaynakları, ‘Noel’ adlandırmasının Latincede ‘doğum’ anlamına gelen ‘Natalis’ sözcüğünden türemiş olduğunu belirtiyor.
Ve…
Bütün insanların eşitliğine, kardeşliğine, evrensel barışa, dinlerin sevgi etrafında birleşmeyi öneren temel ve ortak barış felsefesine -en azından öyle olması gerektiğine- samimi biçimde inandığımızdan…
Ve başka dinlerden insanların, aynı zamanda yurttaşlarımızın bir kısmının -lügatteki karşılığıyla gayrimüslim vatandaşlarımızın yani- beri tarafta yaşanan dini bayramlara ve kandillere saygı göstermelerini beklediğimizden…
Ve İslam’ın engin hoşgörüsü ve hukukun mütekabiliyet (karşılıklılık) ilkesi gereği…
Biz de onların Noel kutlamasına saygı göstereceğiz.
Huzur ve esenlik içinde kutlasınlar, bunu sağlamak toplum olarak boynumuzun borcu; en başta da devletimizin sorumluluğu…
Ben de kendi namıma Hristiyan dostlarıma şimdiden en iyi dileklerimi gönderiyorum: Lisa’ya, Meri hanıma, Mişel beye, Arzu hanıma ve onların sevgili çocuklarına; daha uzak geçmişten unutulmaz dostlarım sevgili Levon’a, Rose’Marry’e, Irina’ya, Valentina’ya, Manuel’e, Roderick’e, Ines’e, Vegard’a…
Bana sadece ama sadece iyilik yapmış çok sevgili dostlarıma…
Mutlu Noeller!
★★
Instagram’da harika paylaşımlarını takip ettiğim bir sayfa var: Sosyomixx
İşte o sayfanın editörü ve sevgili takım arkadaşım Yasemin Cırık, 2020’nin 25 Aralık günü farklı ülkelerde, farklı kültür ve iklimlerde Noel’in nasıl kutlandığını anlatmıştı takipçilerine:
“Farklı ülkelerde, farklı iklim ve kültürlerde gelişmiş Noel geleneklerini hep çok merak etmişimdir. Bu bağlamda en güzel, en insancıl gelenekleri sürdürenler tartışmasız İskandinavlar. Onların katıksız sevgi ve hoşgörüyle bütünleşen birçok ritüelleri var. O ritüellerden birkaçını sizinle de paylaşmak isterim:
Norveçliler...
Kuşların yemesi için Noel boyunca dışarıya buğday demetleri bırakıyorlar. Belki biz de kış aylarında onlar gibi doğaya buğday serpebiliriz. Yine Norveçliler, Noel arifesinden yılbaşı gününe kadar her gece bir mum yakıyorlar. Bu geleneğin uğur getirdiğine inanıyorlar.
Az beri tarafta Danimarkalılar...
Noel’de hayvanları ödüllendirmek de Danimarkalıların Noel gelenekleri arasında. Noel arifesinde birçok Danimarkalı yanına yiyecek alarak akşam yemeği öncesinde parkta veya ormanda yürüyüşe çıkıyorlar, yanlarında getirdikleri yiyecekleri hayvanların yemesi için etrafa bırakıyorlar.
Biraz daha kuzeyde İsveçliler…
İsveçlilerin ilginç Noel geleneği ise hemen Noel arifesinde Donald Duck izlemek ve Santa Lucia kutlama geleneği… Her zaman sakin görünüşleriyle tanınan İsveçliler müthiş coşkuyla kutluyorlar Noel’i.
İskandinavya’nın üst sınırında Finlandiyalılar...
Noel boyunca Finlandiyalı çiftçiler ağaçlara fındık veya iç yağıyla doldurulmuş torbalar ve buğday demetleri asıyorlar. Bir diğer Finlandiya Noel geleneği ise temizlik: Finlandiyalılar kutsal sayılan üç ardışık gün -Noel arifesi, Noel günü, Noel’in ertesi günü- boyunca evlerini temizliyorlar.
Ve en kuzeydekiler, İzlandalılar...
Adalıların Noel geleneklerinin başında yeni bir giysi veya kitap almak var ve bunun uğur getirdiğine inanıyorlar. Çok zevkli bir dönem ve buz soğuğu içinde de olsa çok pozitif zamanlar…”
★★
Birkaç gün sonra Norveçliler, Danimarkalılar, İsveçliler, Finlandiyalılar, İzlandalılar bu hoş ritüelleri yine gerçekleştirecekler. Belki bu defa Covid-19 küresel salgını yüzünden sevgi merhamet çağrışımlı etkinlikler hem İskandinavya’da hem bütün dünyada birazcık değişikliğe uğrayacak; ama ne fark eder, iyiler yine iyilik dileyecek dünyanın dört bir yanında…
İyiler, iyilik yapmaya devam edecekler; kendi dinlerinden veya başka dinlerden canilerin insanlara kıyıyor olmasına inat!
Ve böyleyken…
Belki gelecekte bir gün Müslümanlar, Hristiyanlar, Yahudiler ve diğer inançların mensupları; Miraç’ı da Noel’i de Şabat’ı da başka dinlere mensup dostlarıyla kucaklaşarak birlikte kutlayabilirler…
Kudüs’te, Mekke’de, New York’ta, Ankara’da, Londra’da, Şam’da, Tahran’da, Kabil’de…
İnsanın ‘insan’ olduğu her yerde…
Kim bilir?
…
*: Etimoloji kaynakları, ‘Noel’ adlandırmasının Latincede ‘doğum’ anlamına gelen ‘Natalis’ sözcüğünden türemiş olduğunu belirtiyor.