Osmanlı İmparatorluğu'nun askeri tarihinde önemli bir yere sahip olan Erzurumlu Ahmet Hamdi Gökçaylı, 1873 yılında Erzurum’da dünyaya geldi. Genç yaşta, 1887-1890 yılları arasında harp okulunda eğitim alarak askeri kariyerine adım attı. Bu dönemde edindiği bilgi ve tecrübeler, onu ilerideki rütbelerinde ve görevlerinde büyük bir başarıya taşıyacaktı.
Teğmen olarak göreve başladığı 1890 yılından itibaren, Ahmet Hamdi Gökçaylı hızla kariyer basamaklarını tırmanarak üsteğmen, yüzbaşı ve binbaşı rütbelerine ulaştı. 1914 yılına gelindiğinde, yarbay rütbesiyle Osmanlı ordusunun önemli bir parçası haline gelmişti. Özellikle 19. Süvari Alayı’nda görev alması, askeri yeteneklerini daha da pekiştirdi. 1911’de, 9. Kolordu 34. Aşiret Süvari Alay Komutanlığı gibi stratejik bir pozisyonda bulunması da onun askeri dehasının bir göstergesiydi.
Balkan Savaşları sonrasında Osmanlı İmparatorluğu, zorlu bir döneme girdi. 1914 yılında, dünya tarihini değiştiren Birinci Dünya Savaşı başladı ve Osmanlı Devleti, İttifak Devletleri tarafında savaşa girdi. Bu savaş, yalnızca askeri değil, aynı zamanda sosyal ve siyasi yapıyı da derinden etkileyen bir çatışma halini aldı. Savaşın getirdiği zorluklar ve belirsizlikler, Gökçaylı gibi askerlere büyük sorumluluk yükledi.
Ahmet Hamdi Gökçaylı, savaş boyunca çeşitli cephelerde görev aldı. Özellikle Doğu Cephesi’nde gösterdiği cesaret ve liderlik, hem kendi itibarı hem de Osmanlı ordusunun itibarı için önemliydi. Savaşın zorlukları karşısında askerlerin moral ve motivasyonunu yüksek tutmak için büyük çaba sarf etti. Bu dönemde askeri taktikler ve stratejiler konusundaki tecrübeleri ona önemli avantajlar sağladı. Doğu Cephesi’nde Ruslara karşı yürütülen mücadelelerde Gökçaylı’nın liderliği, birçok başarıya imza atılmasını sağladı.
Birinci Dünya Savaşı’nın yıkıcı etkisi, Osmanlı İmparatorluğu’nu derinden sarstı. Savaşın sonlarına doğru, orduda yaşanan yiyecek ve mühimmat sıkıntısı gibi sorunlar hükümeti zor duruma soktu. Ancak Gökçaylı, bu zorluklara rağmen savaş alanındaki kararlılığını sürdürdü. Savaşın sonlarına yaklaşıldığında, Osmanlı ordusu birçok cephede geri çekilmek zorunda kaldı. Gökçaylı ise kurmaylık yeteneklerini göstererek bulunduğu bölgelerdeki birlikleri toparlama çabalarına devam etti.
Savaş sona erdiğinde Osmanlı İmparatorluğu büyük bir çöküş yaşadı. Ahmet Hamdi Gökçaylı, emekli olmasına rağmen 1915 ve 1919 yıllarında iki kez orduya geri çağrılarak hizmete devam etti. Bu durum, onun vatana olan bağlılığını ve askerlik mesleğine duyduğu saygıyı gösteriyordu. Gökçaylı, 1938 yılında vefat ettiğinde, Osmanlı İmparatorluğu’nun askeri tarihine kazandırdığı miras ile anıldı.
Gökçaylı’nın hayatı, askerlik mesleğinin getirdiği zorluklar ve kahramanlıklarla doludur. Birinci Dünya Savaşı’nın getirdiği yıkım ve belirsizlik ortamında, onun hikayesi sadece bir askerin değil, aynı zamanda vatanseverliğin ve cesaretin de sembolüdür. Osmanlı ordusunun gelişimi ve dönemin askeri yapısına dair önemli bilgiler sunan Gökçaylı, geçmişten günümüze askerlik kariyerinin ne denli onurlu bir yolculuk olduğunu hatırlatmaktadır. Onun azmi ve kararlılığı, genç nesillere ilham vermeye devam etmektedir. Ahmet Hamdi Gökçaylı’nın hayatı, tarihimizin önemli bir parçası olarak anılmaya ve öğrenilmeye değer bir hikaye sunmaktadır.
