Birinci Dünya Savaşı, Osmanlı İmparatorluğu’nun varlığını korumak için verdiği en zorlu mücadelelerden biri olarak tarihe geçmiştir. Milyonlarca insanın kaderini değiştiren bu büyük savaşta Osmanlı ordusu, dört bir yanda fedakâr komutanlarının kahramanlıklarıyla varlık göstermiştir. Bu komutanlar arasında Erzurumlu paşaların yeri apayrıdır; cephelerde gösterdikleri cesaret ve vatan sevgisi ile tarihe adlarını yazdırmışlardır. Genelkurmay Başkanlığımız tarafından 2009 yılında hazırlanan Birinci Dünya Savaşı’na Katılan Alay ve Daha Üst Kademedeki Komutanların Biyografi Kitabı da bu büyük kahramanların hayat hikayelerine ışık tutmaktadır. Erzurumlu Paşalar yazı dizimizin ilk bölümünde, bu unutulmaz kahramanlardan biri olan Hüseyin Ragıp Paşa’yı anıyoruz.
1866 yılında Erzurum’da doğan Hüseyin Ragıp Paşa, askeri kariyerine genç yaşta adım atmış ve 1879-1882 yılları arasında Harp Okulu'ndan mezun olduktan sonra Osmanlı ordusuna Teğmen olarak katılmıştır. Disiplini ve azmi sayesinde kısa sürede yükselmiş; 1884’te Üsteğmen, 1886’da Yüzbaşı, 1895’te Kıdemli Yüzbaşı, 1902’de Binbaşı, 1912’de Yarbay ve 1914’te Albay olmuştur. Osmanlı ordusunda bir dizi önemli görevi üstlenmiş ve özellikle Birinci Dünya Savaşı sırasında gösterdiği kahramanlıklarla tanınmıştır.
Hüseyin Ragıp Paşa’nın ilk görevi Hassa Ordusu 1. Alay 1. Tabur komutanlığı olmuştur. Ardından 1884 yılında Genelkurmay Dairesi 1. Şubeye, 1886 yılında ise Genelkurmay Başkanlığı Kuvve-i Umumiye kısmına atanmıştır. 1904’te Sivas’ta 61. Alay 1. Tabur’da görev almış, 1913’te Harbiye Dairesi Divan üyesi olarak atandıktan sonra, 1914’te 7. Kolordu 40. Tümen 118. Alay komutanı ve ardından Tümen komutanı olarak görevlendirilmiştir. Yemen’in San'a şehrinde Divan-ı Harp Başkanlığı yaparak, Osmanlı coğrafyasının farklı bölgelerinde hizmet etmiştir.
Savaşın sonunda Mondros Ateşkes Antlaşması ile birlikte İngilizler tarafından esir alınan Hüseyin Ragıp Paşa, 1920 yılında yurda dönmüş ve askerlikten emekli olmuştur. Askeri kariyeri boyunca kendisine 1887’de Mecidiye Nişanı, 1898’de Yunan Muharebesi madalyası ve 1926’da Gümüş Liyakat Madalyası gibi çeşitli onurlar verilmiştir. 1941 yılında vefat eden Hüseyin Ragıp Paşa, vatanseverliği, üstün komutanlık yetenekleri ve askeri dehasıyla Erzurum’un yetiştirdiği seçkin komutanlardan biri olarak tarihimize geçmiştir.
“Erzurumlu Paşalar” yazı dizimizde, Birinci Dünya Savaşı’nda vatanı için mücadele eden bu kahramanların hikayelerine tanıklık edecek, onların aziz hatıralarını yad edeceğiz. Hüseyin Ragıp Paşa ile başlayan bu seride, her bir Erzurumlu Paşa’nın yaşam öyküsünde tarihimizi aydınlatan değerli ayrıntıları bulacaksınız.
